რა უნდა გაითვალისწინოს ბიზნესმა – ლარით ფასდადების სავალდებულო წესი 1-ლი ივლისიდან

2017 წლის 1-ლი ივლისიდან საქართველოში სატელევიზიო, ონლაინ და საჯარო სივრცეში ქონების რეალიზაციის ან/და მომსახურების გაწევის შეთავაზების ან/და რეკლამირებისას ფასის მხოლოდ ლარით გამოხატვის წესი სავალდებულო ხდება.

ეს ვალდებულება „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 34-ე მუხლის 2¹ პუნქტითაა გათვალისწინებული.

[red_box]ვის მოეთხოვება ფასის ლარით გამოხატვის ვალდებულება[/red_box]

ფასის მხოლოდ ეროვნული ვალუტით გამოხატვის ვალდებულება დაეკისრება საქართველოს ტერიტორიაზე ყველა მეწარმე ფიზიკურ და იურიდიულ პირს [ინდივიდუალური მეწარმე, სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოება [სპს], კომანდიტური საზოგადოება [კს], შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება [შპს], სააქციო საზოგადოება [სს, კორპორაცია] და კოოპერატივი.

ფასის მხოლოდ ეროვნული ვალუტით გამოხატვის ვალდებულება არ აქვს ფიზიკურ პირს.

[red_box]რა უნდა შეიცვალოს, ან არ შეიცვალოს [/red_box]

[checklist]

• უნდა შეიცვალოს თუ არა ის ხელშეკრულებები, რომლებიც დადებულია 1-ელ ივლისამდე და უნდა მიეთითოს თუ არა ფასები მხოლოდ ლარში? – ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, ფასის მხოლოდ ეროვნული ვალუტით გამოხატვის ვალდებულება არ ვრცელდება პირთა მიერ ხელშეკრულებაში ვალუტის განსაზღვრის შემთხვევაზე [სახელშეკრულებო ვალუტა]. ამასთან, იგი არ ვრცელდება 1-ელ ივლისამდე წარმოშობილ ურთიერთობებზე.
• უნდა შეიცვალოს თუ არა ის ბანერი, ბილბორდი, საინფორმაციო დაფა, რომლებზეც ფასები მითითებულია დოლარში და რომელთა განთავსებაზეც კომპანიებს აქვთ ხელშეკრულება გაფორმებული, ვთქვათ, 2018 წლის 1 იანვრამდე? – „ამ კანონის ძალაში შესვლამდე ქონების რეალიზაციის ან/და მომსახურების გაწევის შეთავაზების ან/და რეკლამირებისათვის განთავსებული ბანერი, ბილბორდი, საინფორმაციო დაფა, რომელთა განთავსებაზეც კომპანიებს (მეწარმეებს) ამ კანონის ამოქმედებამდე აქვთ ხელშეკრულება გაფორმებული, ჩვენი მოსაზრებით, არ დაექვემდებარება აღნიშნულ შეზღუდვას“ – აცხადებს ეროვნული ბანკი.
• თუ დაბეჭდილია ფლაერები შეთავაზებებით დოლარში, ამ ფლაერების გავრცელება 1 ივლისიდან იკრძალება? მითუმეტეს, თუ მითითებულია ფლაერის დაბეჭდვის თარიღი? – ეროვნული ბანკის პასუხი ამ კითხვაზე ასეთია: „აღნიშნული [ლარით ფასდადების] ვალდებულება ეხება მეწარმის მიერ საქართველოს ტერიტორიაზე 2017 წლის პირველი ივლისიდან ქონების რეალიზაციის ან/და მომსახურების გაწევის შეთავაზებას ან/და რეკლამირებას, მათ შორის ფლაერების გავრცელებას“.
• ხელშეკრულების გაფორმების დროს ფასის მხოლოდ ლარში მითითება აუცილებელია, თუ დასაშვებია მიეთითოს ლარის ექვივალენტი მაგალითად, დოლარში? – ეროვნულ ბანკში აცხადებენ, რომ ხელშეკრულებაში მხოლოდ ლარის მითითება სავალდებულო არ არის: „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 34-ე მუხლის 2¹ პუნქტით გათვალისწინებული ვალდებულება არ ვრცელდება პირთა მიერ ხელშეკრულებაში ვალუტის განსაზღვრის შემთხვევაზე (სახელშეკრულებო ვალუტა)“.
• ეროვნულ ბანკში ამბობენ, რომ ხელშეკრულებაში შესაძლებელია ჩაიწეროს „დოლარის ექვივალენტი ლარში“, რადგან ეს არ არის შეთავაზება, არამედ არის უკვე ერთგვარი გარიგება. შემოსავლების სამსახურში კი, „ბათუმელებს“ უთხრეს, რომ თუ 1-ლი ივლისიდან ნებიემიერ კლიენტს კომპანიის წარმომადგენელი ფასს დაუსახელებს დოლარში, ვთქვათ – „1 კვ/მ ფართობის ფასი იწყება 400 დოლარიდან“ – ეს უკვე შეთავაზებაა და ითვალისწინებს სანქციას – გაფრთხილებას ან დაჯარიმებას. ანუ, უცხოური ვალუტით ზეპირი შეთავაზებისთვისაც კი, შემოსავლების სამსახურს შეუძლია დააჯარიმოს მეწარმე სუბიექტი. თუმცა, იგივე კომპანიასა და ამ კლიენტს შორის ხელშეკრულებაში შესაძლებელია მიეთითოს, ვთქვათ, „400 დოლარის ექვივალენტი ლარში“, რაც არ იქნება დარღვევა.

[/checklist]

[red_box]წესის დარღვევის შემთხვევაში[/red_box]

[crosslist]

• ფასის ლარით გამოხატვის წესის დარღვევა გამოიწვევს წინადადების მიმცემის (ოფერენტის) ან რეკლამის დამკვეთის [და არა რეკლამის გამავრცელებლის] გაფრთხილებას;
• იგივე ქმედების განმეორებით ჩადენის შემთხვევაში მეწარმე [დამკვეთი] დაჯარიმდება 1000 ლარით;
• ყოველი მომდევნო დარღვევისას კი, მეწარმე სუბიექტი 5000 ლარის ოდენობით დაჯარიმდება.

[/crosslist]

[red_box]ადმინისტრირება[/red_box]

ფასის მხოლოდ ლარით გამოხატვასთან დაკავშირებული მოთხოვნის წესის დარღვევაზე, ადმინისტრირებას ფინანსთა სამინისტროს შემოსვლების სამსახური განახორციელებს.

დარღვევისათვის აღნიშნული სანქციები გათვალისწინებულია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 153⁷ მუხლით. ეროვნული ბანკის განცხადებით, „ამ მუხლით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენისას, თუ სამართალდარღვევა არ საჭიროებს ადმინისტრაციულ გამოკვლევას, შემოსავლების სამსახურის საამისოდ უფლებამოსილი პირი ადგილზე განიხილავს ამ ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმეს და სამართალდამრღვევს ადგილზევე ადებს ადმინისტრაციულ სახდელს [და ადგენს შესაბამის ოქმს]“.

შემოსავლების სამსახურმა ლარით ფასდადებასთან დაკავშირებით საინფორმაციო კამპანიის დაწყების შესახებაც ოფიციალურად განაცხადა, თუმცა, „კონკრეტულ კითხვებთან დაკავშირებით, ზუსტი პასუხის გაცემა სამსახურისთვის ამ ეტაპზე რთულია. ჩვენ მართალია ადმინისტრირებას განვახორციელებთ, თუმცა იქნება გამონაკლისიც, არის გარკვეული დეტალები და ჩვენ ეროვნულ ბანკთან ერთად ვმუშაობთ ამ დეტალების დაზუსტებაზე“ – გვითხრეს შემოსავლების სამსახურში.

[red_box]გამონაკლისი[/red_box]

საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანებით, რომელიც 1-ლი ივლისიდან ამოქმედდება, გამონაკლისის სახით, ზოგი მეწარმისთვის ფასდადება, ასევე გარკვეული მომსახურების გაწევისას შეთავაზება უცხოურ ვალუტაში დასაშვები იქნება.

[red_box]გამონაკლისი, როცა ფასდადება დასაშვებია უცხოურ ვალუტაში:[/red_box]