გარემოს ეროვნული სააგენტო მყინვარულ ხეობებში მოსალოდნელი საფრთხეების გამოვლენისა და რისკების შეფასების მიზნით კვლევების ჩატარებას გეგმავს, რისთვისაც ხელშეკრულებას შვეიცარიულ კომპანია GEOTEST AG-თან გააფორმებს.
სააგენტოს ინფორმაციით, მომსახურების ღირებულება არის 594 ათასი ევრო, რასაც ხელშეკრულების დადების ეტაპზე დაემატება დღგ-ს თანხაც.
„ღონისძიების შეზღუდულ ვადებში შეუფერხებლად ჩატარების“ მიზნით GEOTEST AG-თან ხელშეკრულების ტენდერის გარეშე დადებაზე თანხმობის მისაღებად გარემოს სააგენტომ შესყიდვების სააგენტოს უკვე მიმართა.
გარემოს სააგენტო აცხადებს, რომ ის შვეიცარიულ კომპანიასთან მრავალი წელია თანამშრომლობს.
„კომპანიამ 2016 წელს დევდორაკ-ამალის ხეობაში განვითარებული ღვარცოფის შემდგომ, განახორციელა განგაშის სისტემის ინსტალაცია და ამჟამადაც 24 სთ-იან რეჟიმში ახორციელებს მისი უწყვეტ რეჟიმში ოპერირებას. ამავე კომპანიამ განახორციელა 2023 წლის 3 აგვისტოს, კურორტ შოვში განვითარებული სტიქიური მოვლენების შეფასება და მოამზადა შესაბამისი ანგარიში“, – აღნიშნულია სააგენტოს განაცხადში.
ამავე განაცხადის მიხედვით, შესყიდვის ობიექტს წარმოადგენს სამეცნიერო-კვლევითი მომსახურება, რის საფუძველზეც შემუშავებული მასალები/რუკები საფრთხეების ზონებთან დაკავშირებით გადაეცემა გარემოს ეროვნულ სააგენტოს. კერძოდ, კვლევა ითვალისწინებს:
- „თანამედროვე ტექნოლოგიების, სატელიტური სურათების, დრონების მეშვეობით შეგროვებული აეროსურათების, გეოლოგიური მასალების და სხვ მონაცემების ანალიზისა და სპეციალიზებული პროგრამული საშუალებების გამოყენებით საქართველოს ტერიტორიაზე მყინვარულ ხეობებში არსებული დასახლებული პუნქტების და ინფრასტრუქტურული ობიექტებისათვის საფრთხეების და რისკების შეფასების ანგარიშის და შესაბამისი რუკების მომზადებას;
- თანამედროვე მოდელების გამოყენებით რისკის ზონაში არსებული დასახლებული პუნქტების იდენტიფიცირებას, შესაბამისი რეკომენდაციების და საპრევენციო ღონისძიებების შესახებ დასკვნების შემუშავებას.“
კვლევის განხორციელება ორ ეტაპად იგეგმება, კერძოდ:
„პირველი ეტაპი მოიცავს საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე არსებულ მყინვარებზე თანამედროვე მეთოდოლოგიების გამოყენებით დისტანციური ზონდირებისა და გეომორფოლოგიური ანალიზის საფუძველზე გლაციალურ და პერიგლაციალურ არეალებში არსებულ არასტაბილურ ფერდობებზე პოტენციური მოწყვეტის ზონების განსაზღვრას.
მოხდება თითოეული საფრთხის კლასიფიცირება, მაგალითად, კლდეზვავი, მყინვარული ზვავი და ა.შ. აგრეთვე, განისაზღვრება შესაძლო მოწყვეტის ზონების ფართობები და მოცულობები.
მეორე ეტაპზე გამოვლენილი საფრთხის ზონებისათვის შეფასდება პოტენციური რისკები, შესაძლო ზეგავლენა დასახლებული პუნქტებისა და ინფრასტრუქტურული ობიექტებისათვის შვეიცარიაში დამკვიდრებული მეთოდოლოგიის საფუძველზე.
თითოეული რისკის შემცველი ხეობისათვის შემუშავდება საპრევენციო ღონისძიებები.
ჯამში, კვლევების ჩასატარებლად საჭიროა 6 თვე. თუმცა, კომპანიის მიერ წინასწარ შერჩეული ყველაზე მეტად მოწყვლადი 5 მყინვარული ხეობისათვის კვლევის შედეგები და რეკომენდაციები პირველ 3 თვეში იქნება ხელმისაწვდომი, რაც საშუალებას მოგვცემს ზაფხულის პერიოდისთვის დაიგეგმოს შესაბამისი ღონისძიებები“, – აცხადებს გარემოს ეროვნული სააგენტო.
გარემოს ეროვნული სააგენტოს განცხადებით საქართველოში არსებული 22 მყინვარული მდინარის ხეობას გამოიკვლევენ.
სააგენტოს განაცხადის მიხედვით:
- „მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაციის კლიმატის გრძელვადიანი პროგნოზის თანახმად, მიმდინარე და მომდევნო წლებში მოსალოდნელია ატმოსფერული ჰაერის ტემპერატურის შემდგომი მატება და თბური ტალღების განმეორებადობის და ხანგრძლივობის მნიშვნელოვანი ზრდა, რაც მყინვარებზე მიმდინარე უარყოფითი პროცესების გამწვავებას უფრო მეტად შეუწყობს ხელს.
- შესაბამისად, როგორც მთელ მსოფლიოში, ისე საქართველოში შესაძლოა გაიზარდოს სტიქიური პროცესების განვითარების რისკები.
- ძალზედ მნიშვნელოვანია, მყინვარული ხეობებიდან მომდინარე საფრთხეების და იდენტიფიცირებული რისკის ქვეშ მყოფი დასახლებული პუნქტების რაც შეიძლება სწრაფად გამოვლენა.
- შესაბამისმა უწყებებმა მაქსიმალურად ხანმოკლე ვადებში უნდა მიიღონ გადაწყვეტილებები მოსალოდნელი არახელსაყრელი სტიქიური მოვლენებით გამოწვეული შესაძლო უარყოფითი შედეგების თავიდან აცილება/შერბილების მისაღწევად ყველაზე ეფექტური საპრევენციო ღონისძიების შემუშავებისა და განხორციელებისთვის.“
სააგენტოს განცხადებით, „2023 წლის 3 აგვისტოს შოვში განვითარებული სტიქიური პროცესების შესახებ ანგარიშის მომზადებაში ჩართული იყვნენ შვეიცარიელი სპეციალისტები და სწორედ მათ მიერ განხორციელებულმა კავკასიონის ფერდობების გეომორფოლოგიურმა ანალიზმაც ცხადყო მზარდი რისკები და მათი შესწავლის აუცილებლობა.
ანგარიში სააგენტოს მიერ გამოქვეყნებულ იქნა 2024 წლის 16 თებერვალს და დღემდე მიმდინარეობდა ჩასატარებელი კვლევის მეთოდოლოგიის და ტექნიკური დავალების შემუშავება.
სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია დაუყოვნებლივ მოხდეს ხელშეკრულების გაფორმება, რათა გაზაფხულისთვის ხელმისაწვდომი იყოს კვლევის პირველადი შედეგები. ეს შესაძლებლობას მოგვცემს კომპეტენტურ უწყებებთან ერთად დროულად დაიგეგმოს შესაძლო ბუნებრივი კატასტროფების შემარბილებელი ღონისძიებები.“
2023 წლის აგვისტოში შოვში სტიქიამ 33 ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა.
ამ თემაზე:
შოვში განგაშის სისტემა ეფექტიანი ვერ იქნებოდა — სააგენტოს საბოლოო დასკვნა
საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ახლახანს გადაეცა ფრანგული კომპანიისგან ნაყიდი სამაშველო ვერტმფრენი. შსს-ს ცნობით, შემდეგი ორი ბორტის გადმოცემა ქართული მხარისთვის 2024 წლის ივნისამდე იგეგმება.
შესაბამისად აღჭურვილი ვერტმფრენები საქართველოს დღემდე არ ჰქონდა, თუმცა ხელისუფლება მათ შეძენაზე თითქმის 10 წელი საუბრობდა.
ვრცლად: როდის მიიღებს ქვეყანა სამაშველო შვეულმფრენებს – მთავრობა მათ შეძენაზე 10 წელია საუბრობს
მთავარი ფოტო არქივიდან: სტიქიის ადგილი შოვში / 6.08.2023
