ჟესტური ენის მცოდნეები, რომლებიც სმენის არმქონეებსა და დანარჩენებს შორის თარგმანს უზრუნველყოფენ, სჭირდებათ ყველა საჯარო სექტორში: იუსტიციის სახლებსა და პოლიციის განყოფილებებში, სოციალურ სააგენტოებსა და საზოგადოებრივ მაუწყებლებში. მიუხედავად ამისა, ზემოთ ხსენებულ ადგილზე კადრები ყველგან არ ჰყავთ.
საქართველოში ჟესტური ენის სულ 51 სპეციალისტია აღრიცხული, მათგან მხოლოდ სამია აჭარაში.
სწორედ იმიტომ, რომ ჟესტური ენა თითქმის არავინ იცის და სმენის არმქონეებისთვის კომუნიკაცია დიდი პრობლემაა, საქართველოში არ გვაქვს პრეცედენტი სმენის არმქონე უმაღლეს სასწავლებელში სწავლობდეს.
„შშმ ქალთა ალიანსი“ ხუთთვიან უფასო კურსს სთავაზობს ჟესტური ენის შესწავლის მსურველებს, რომლებიც დაინტერესებულები არიან სამომავლოდ სმენის არმქონე ადამიანების კომუნიკაცია უზრუნველყონ ყველა დონეზე: საზოგადოებასთან, საჯარო ინსტანციებში, საგანმანათლებლო დაწესებულებებსა თუ მედიაში.
ხუთთვიანი კურსის მიმდინარეობისას 3 თვე თეორიულ სწავლებას, 2 კი პრაქტიკულ მეცადინეობებს დაეთმობა. სწავლება წარიმართება ჰიბრიდული ან დასწრების მეთოდით, ჯგუფის წევრების საჭიროებების მიხედვით. კურსის დასასრულს გაიცემა შესაბამისი ცნობა.
კურსზე დასარეგისტრირებლად მსურველებმა უნდა შეავსონ განაცხადი ამ ბმულზე.
დაინტერესებულ მსმენელებს სპეციალისტი გულო ამაღლობელი შეასწავლის ჟესტურ ენას. გულოს სხვა პროფესიაც აქვს, მაგრამ როგორც თავად ამბობს, იმდენად საინტერესო აღმოჩნდა მისთვის სმენის არმქონეებთან ურთიერთობა, რომ ყველა სხვა საქმისთვის თავის დანებება და ჟესტური ენის პროფესიად ქცევა არჩია.
გულო ახლა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის საინფორმაციო გამოშვებებს თარგმნის სმენის არმქონეებისთვის:
„რახან არ გვყავს ჟესტური ენის სპეციალისტები, ვთარგმნით მხოლოდ საინფორმაციო გამოშვებებს მაუწყებელში, თუმცა სმენის არმქონეები ყველაფრით არიან დაინტერესებულები: სურთ ხელმისაწვდომი იყოს ფილმების, სხვადასხვა გადაცემის, დებატების, თოქ-შოუების, სპექტაკლების თარგმანები. სკოლაშიც უნდა იყვნენ სპეციალისტები. თუმცა, სამწუხაროდ, ეს ვერ ხერხდება.
სწორედ ჟესტური ენის სპეციალისტების ნაკლებობაა იმის მიზეზი, რომ სმენის არმქონეები ინფორმაციულ ვაკუუმში არიან. ჩვენ შეგვიძლია მათი ამ ვაკუუმიდან გამოყვანა, თუ ბევრნი ვიქნებით. ძალიან ბევრი სმენის არმქონეა აჭარაში, სპეცსკოლაზე მათ ხელი არ მიუწვდებათ, ასეთი სკოლა აჭარაში არ გვაქვს. ვერ სწავლობენ ჟესტურ ენას და, შესაბამისად, ვერც განათლებას იღებენ“, – ამბობს გულო ამაღლობელი.
მისი თქმით, იმისთვის, რომ ეს ენა ისწავლო და გამოიყენო, საჭიროა სურვილი, გაუგო სმენის არმქონეებს, რისი თქმა სურთ, გქონდეს დაკვირვებისა და კონცენტრაციის უნარი.
ჟესტური ენა საერთაშორისო ენა არ არის. ყველა ენას საკუთარი ჟესტური ენა აქვს, თუმცა პოსტსაბჭოთა ქვეყნების ჟესტური ენა მსგავსია:
„ამ ქვეყნებიდან ჩამოსულებთან როცა მაქვს ურთიერთობა, პირველი 5, 10 წუთი მიჭირს მათი გაგება, მაგრამ მერე ერთმანეთის გვესმის, ძალიან ჰგავს ეს ჟესტები ერთმანეთს, თუმცა ინგლისურს, ფრანგულს თუ სხვა ენებს საკმაოდ განსხვავებული, საკუთარი ჟესტური ენები აქვთ“, – ამბობს სპეციალისტი.
გულო ამაღლობელი ჰყვება, რომ ჩვეულებრივი მომსახურება, რასაც საქართველოს ყველა რიგითი მოქალაქე დაუბრკოლებლად იღებს, მაგალითად, იუსტიციის სახლში, გართულებულია სმენის არმქონეებისთვის: მათ უწევთ წინასწარ, ადგილზე მისვლამდე გააფრთხილონ ჟესტური ენის სპეციალისტი, რომ იუსტიციის სახლში გაყოლა ან ვიდეოზარით ჩართვა სჭირდებათ თარგმანის უზრუნველსაყოფად. სპეციალისტს ხშირად არ სცალია, ან მომსახურების მიღება საჩქაროა სმენის არმქონე მოქალაქისთვის და ეს ყველაფერი ხშირად დიდ პრობლემად იქცევა ხოლმე:
„მე ვიცი, რომ იუსტიციის სახლშიც, სოციალურ სააგენტოებშიც თითქოს გადაამზადეს ადამიანები და ასწავლეს ჟესტური ენა, ბათუმშიც, თბილისშიც, ქუთაისშიც, მაგრამ რეალობა არის ის, რომ ადგილზე სმენის არმქონეების არავის ესმის და მათ ვერ ემსახურებიან“, – ამბობს გულო ამაღლობელი.
შშმ ქალთა ალიანსის ხელმძღვანელი, დეა ერემაშვილი ამბობს, რომ 5-თვიან კურსზე შერჩეული აპლიკანტები ისწავლიან არამხოლოდ ჟესტურ ენას, არამედ შშმ პირებთან კომუნიკაციასაც, რადგან ეტიკეტს დიდი მნიშვნელობა აქვს.
დეა მიიჩნევს, რომ შშმ პირთა პერსონალური ასისტენტის ცნება ჟესტური ენის ცოდნასაც უნდა მოიაზრებდეს:
დეა ერემაშვილი, „შშმ ქალთა ალიანსის” ხელმძღვანელი
„ძალიან მოწყვლადები არიან სმენის არმქონეები არასწორი ინფორმაციის გამო, რაც ჟესტური ენის სპეციალისტების სიმცირით და კომუნიკაციის შეუძლებლობითაა გამოწვეული. კურსის აპლიკანტებს შორის უპირატესობა ქალებს მიენიჭებათ, რახან „შშმ ქალთა ალიანსის“ პროექტის ფარგლებში ვგეგმავთ კურსს“, – ამბობს დეა ერემაშვილი.
მთავარ ფოტოზე: ჟესტური ენის სპეციალისტი, გულო ამაღლობელი
