ვაგინალური კანდიდოზი სოკოვანი ინფექციაა, რომელიც უსიამოვნო სიმპტომებთან ასოცირდება. მიუხედავად იმისა, რომ ეს პრობლემა ძალიან გავრცელებულია, მასთან დაკავშირებით მოსახლეობაში მაინც ბევრი მცდარი წარმოდგენა არსებობს . „ბათუმის სამედიცინო ცენტრის“ მეან-გინეკოლოგი ქეთი ფარტენაძე განმარტავს, რომ სოკო კანდიდა ნორმის ფარგლებში ყოველთვის ბინადრობს ჯანმრთელი ქალის საშოში ისე, რომ არანაირ ჩივილებს არ იწვევს, მაგრამ ზოგჯერ საშოს ნორმალურ მიკროფლორაში ბალანსი ირღვევა. ექიმი „ბათუმელებთან“ საუბრობს, თუ რა ფაქტორები იწვევს კანდიდას რაოდენობის მატებას, რა ნიშნებით შეგვიძლია პრობლემის ამოცნობა და როგორია პროფილაქტიკა.
- რა დაავადებაა ეს, რა ხდება ვაგინალური სოკოვანი ინფექციის დროს?
ვაგინალური კანდიდოზი საშოს სოკოვანი ინფექციაა, მას საფუარის ტიპის სოკო კანდიდა (Candida Albicans) იწვევს; ეს პირობით-პათოგენური [მიკრობები, რომელთაც უნარი აქვთ მაკროორგანიზმის ბუნებრივი რეზისტენტობის დაქვეითების დროს გამოიწვიონ დაავადებები] სოკოა, რომელიც მცირე რაოდენობით ყოველთვის ბინადრობს ჯანმრთელი ქალის საშოში ისე, რომ არანაირ ჩივილებს არ იწვევს.
MayoClinic: ვაგინალური კანდიდოზი საკმაოდ გავრცელებული მდგომარეობაა, იგი ცხოვრებაში ერთხელ მაინც, ყოველი 4-დან 3 ქალს აწუხებს. ბევრი ქალი განიცდის მინიმუმ ორ ეპიზოდს ცხოვრების განმავლობაში.
როგორც წესი, ვაგინალური სოკოვანი ინფექციების მედიკამენტური მკურნალობა საკმაოდ ეფექტურია, თუმცა ზოგჯერ შეიძლება პაციენტს ჰქონდეს განმეორებადი კანდიდოზური ინფექცია, როცა წლის განმავლობაში რამდენიმე ეპიზოდი აქვს პაციენტს. ასეთ დროს შესაძლოა საჭირო გახდეს მკურნალობის უფრო ხანგრძლივი კურსი.
ვაგინალური კანდიდოზი არ მიეკუთვნება სქესობრივად გადამდებ დაავადებებს.
- ხშირად სოკოვან დაავადებას ცუდ ჰიგიენას უკავშირებენ, რეალურად, რა ფაქტორები ხდება ორგანიზმში ამ სოკოს მომატების მიზეზი?
მინიმალური რაოდენობით ეს სოკო ისედაც არის მიკროფლორის შემადგენლობაში, მაგრამ როდესაც მიკროფლორის ბალანსი ირღვევა, მაშინ მრავლდება, აქტიურდება და იწვევს შესაბამის სიმპტომატიკას.
სოკოს გამრავლებისთვის ხელსაყრელი გარემო სჭირდება, ასეთი გარემო საშოში იქმნება ისეთი ფაქტორების ზემოქმედებით, როგორიცაა, მაგალითად, ჰორმონალური დისბალანსი, კერძოდ, ესტროგენების მატება. ეს შეიძლება მოხდეს ორსულობის დროს, ძუძუთი კვების დროს, მენოპაუზის პერიოდში, ასევე ჰორმონალური კონტრაცეპტივების გამოყენებისას.
ასევე, სოკოს გამრავლებისთვის ხელსაყრელი გარემო იქმნება ცუდად კონტროლირებული დიაბეტის დროს, როცა სისხლსა და საშოს ლორწოვანში გლუკოზის დონე არის მომატებული; რისკფაქტორია ანტიბიოტიკები, ვინაიდან ისინი ორგანიზმის სასარგებლო მიკროფლორასაც ანადგურებენ, რითაც ხელს უწყობენ სოკოს გამრავლებას. ამიტომ არის, რომ ანტიბიოტიკებით მკურნალობის პარალელურად, საპროფილაქტიკოდ სოკოს საწინააღმდეგო მედიკამენტებსაც ვნიშნავთ.
და რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანი რისკფაქტორია დაქვეითებული იმუნიტეტი.
- როგორია სიმპტომატიკა?
სოკოვანი ინფექციის სიმპტომები, პირველ რიგში, მოიცავს ქავილსა და გაღიზიანებას საშოსა და ვულვის მიდამოში; ასევე, ტკივილისა და წვის შეგრძნებას, რომელიც განსაკუთრებით შესამჩნევია სქესობრივი აქტის, ან/და შარდვის დროს; ხშირია ვულვის სიწითლე და შეშუპება; გარდა ამისა, ამ ინფექციას შეუძლია შეცვალოს ვაგინალური გამონადენის კონსისტენცია, გახადოს ის უფრო სქელი – დამახასიათებელია თეთრი ფერის, ხაჭოსებრი, უსუნო ან წყლისებრი; შედარებით იშვიათ შემთხვევაში შეიძლება აღინიშნებოდეს ვაგინალური გამონაყარი.
Mayoclinic: თქვენ შეიძლება გქონდეთ გართულებული სოკოვანი ინფექცია, თუ: აღგენიშნებათ უფრო მწვავე მიმდინარეობა ძირითადი სიმპტომებისა, მაგალითად, უფრო ფართო მიდამოს სიწითლე, შეშუპება და ქავილი, რისი შედეგიცაა კანზე ნახეთქების ან წყლულების განვითარება; სოკოვანი ინფექციის ოთხი ან მეტი ეპიზოდი წლის განმავლობაში; კანდიდოზური ინფექცია, რომელიც გამოწვეულია სოკოს ნაკლებად ტიპური სახეობებით; ხართ ორსულად; გაქვთ ცუდად კონტროლირებული დიაბეტი ან თქვენი იმუნური სისტემა დასუსტებულია ზოგიერთი მედიკამენტის ან ჯანმრთელობის ისეთი მდგომარეობის გამო, როგორიცაა აივ ინფექცია.
საშოს სოკოვანი ინფექციები სიმპტომებითა და ნიშნებით შეიძლება ჰგავდეს ისეთ სხვა, უფრო სერიოზულ მდგომარეობებს, როგორიცაა სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები და ბაქტერიული ვაგინოზი, რა დროსაც სხვა სახის მკურნალობაა საჭირო. ამიტომ არის მნიშვნელოვანი, რომ ნებისმიერი დისკომფორტის გამოვლენისას დროულად მივმართოთ სპეციალისტს, რომ გამოირიცხოს სხვა სახიფათო დაავადებები და დაინიშნოს შესაბამისი მკურნალობა.
- გამოკვლევა რას მოიცავს?
ანამნეზის შეკრების შემდეგ ხდება სასქესო ორგანოს გარეგანი დათვალიერება და რიგ შემთხვევებში საშოს დათვალიერება სპეციალური ხელსაწყოთი (ვაგინალური სარკე); ასევე, ტარდება საშოს სეკრეტის მიკროსკოპული ანალიზი, რომელიც უკვე გვიდასტურებს ვაგინალურ სეკრეტში ამ ინფექციის არსებობს.
- როგორია მკურნალობის მეთოდები?
ბანალური კანდიდოზის შემთხვევაში, როცა სიმპტომატიკა არ არის მწვავე, საკმარისია თერაპიის მოკლე კურსი, რომელიც მოიცავს სოკოს საწინააღმდეგო პრეპარატების გამოყენებას 3-7 დღის განმავლობაში. სოკოს საწინააღმდეგო საშუალებები შეიძლება იყოს როგორც მალამო, ისე – სანთელი.
რიგ შემთხვევებში, სირთულის მიხედვით, შეიძლება დაინიშნოს კომბინირებული მკურნალობა, პერორალურად მისაღებ მედიკამენტებთან ერთად.
თუ სოკოვანი ინფექციით წელიწადში რამდენჯერმე მაინც ავადდება პაციენტი, შედარებით უფრო მწვავედ გამოხატული სიმპტომატიკით, ეს არის უკვე მორეციდივე დაავადება და სჭირდება მკურნალობის უფრო ხანგრძლივი კურსი.
- უმკურნალოდ, თავისით, შეიძლება ალაგდეს?
არის ასეთი შემთხვევებიც, როცა დაავადება ძალიან მსუბუქ ფორმაშია, საშოს მიკროფლორა დარღვეული არ არის და თავის დაცვის მექანიზმები მუშაობს, შეიძლება თავისითაც ალაგდეს, თუმცა ცხადია, ექიმთან მიმართვის გარეშე სხვა პრობლემის გამორიცხვა ვერ მოხდება.
- რა შეიძლება გავაკეთოთ პრევენციისთვის?
ვაგინალური სოკოვანი ინფექციების რისკის შესამცირებლად რეკომენდებულია ატაროთ თეთრეული, რომელსაც აქვს ბამბის უბე და არ არის ძალიან მჭიდროდ მოჭერილი სხეულზე.
ასევე საპრევენციოდ სასურველია მოერიდოთ დასაბანი საშუალებების გამოყენებას (ე.წ. საშოს გამორეცხვა), რომელიც არღვევს საშოს ნორმალურ მიკროფლორას, რადგან აშორებს ისეთ სასარგებლო ბაქტერიას საშოდან, რომელიც გიცავთ ინფექციისგან.
მოერიდეთ ცხელი აბაზანისა და ძალიან ცხელი შხაპის მიღებას.
ასევე, კიდევ ერთხელ, არ შეიძლება ანტიბიოტიკების არარაციონალური გამოყენება, მაგალითად, ანტიბიოტიკოთერაპია გაციების ან სხვა ვირუსული ინფექციების დროს.
მოერიდეთ ხანგრძლივად სველ საცურაო კოსტიუმში ან სავარჯიშო ტანსაცმელში ყოფნას.
MayoClinic: მოერიდეთ ქალებისთვის განკუთვნილი სურნელოვანი ჰიგიენური პროდუქტების გამოყენებას, ეს მოიცავს ინტიმური ჰიგიენის საშუალებებს, ე.წ. აბაზანის ქაფს, საფენებსა და ტამპონებს.
