ბათუმში ხელოვნური კუნძულის მოწყობის პროექტთან დაკავშირებით, კომპანია „ამბასადორი ბათუმი აილენდმა“ გარემოს ეროვნულ სააგენტოში გარემოზე ზემოქმედების შეფასების [გზშ] ანგარიში წარადგინა.
გარემოსდაცვითი ინფორმაციისა და განათლების ცენტრის ინფორმაციით, დაინტერესებულ პირებს შესაბამის პორტალზე აღნიშნული დოკუმენტის გაცნობა და შენიშვნების წარდგენა 2024 წლის 31 იანვრის ჩათვლით შეუძლიათ.
„ამბასადორი ბათუმი აილენდზე“ ბათუმის აკვატორიაში, 65 წლის ვადით, სასყიდლიანი აღნაგობის უფლებით გადაცემულია 1 443 223 კვ.მ ტერიტორია. კომპანიას აღებული აქვს ვალდებულება, შექმნას ორი ხელოვნური ნახევარკუნძული და ერთი ხელოვნური კუნძული და მოაწყოს მათზე ინფრასტრუქტურა. ხელშეკრულების მიხედვით „ამბასადორმა“ არანაკლებ 100 მილიონი აშშ დოლარის ინვესტიცია უნდა განახორციელოს.
არსებული პროექტის მიხედვით ზღვაში უნდა მოეწყოს 108.5 ჰექტარი ფართობის ტერიტორია, საიდანაც ხელოვნურად შექმნილი კუნძულისა და ნახევარკუნძულების [მიწის] ფართობი 84 ჰექტარი იქნება, ხოლო დანარჩენი გამოყენებული იქნება დამცავი მოლების და შიდა აკვატორიის მოსაწყობად.
გზშ-ს ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ხელოვნური კუნძულის შემდგომი განაშენიანების დეტალური გეგმის მომზადება და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებთან შეთანხმება დაგეგმილია პროექტის შემდგომ ეტაპზე.
ამავე დოკუმენტის მიხედვით:
- „პროგნოზირებულია, რომ ბათუმის მოსახლოების ზრდის ტემპის გათვალისწინებით, 20 წელიწადში, ქალაქის მოსახლოება 166 ათასიდან გაიზრდება 230 ათასამდე, სადაც სავარაუდოდ 14 ათასი ხელოვნურ კუნძულზე იცხოვრებს.
- ამასთანავე პროგნოზირებულია წელიწადში 4.5 მლნ ღამე დამრჩენი ტურისტი და 70 ათას ერთ დღიან ტურისტამდე საშუალო დღეს, საიდანაც 13 ათსი ტურისტი დარჩება ხელოვნურ კუნძულზე.
- კუნძულის განვითარების პროგრამა მოიცავს ყველა ძირითად ფუნქციას: საცხოვრებელი, სასტუმრო, გასართობი, სპორტული დასასვნებელი, ჯანდაცვის და განათლების ჩათვლით.
- კონცეფციის მიხედვით კუნძული დაყოფილია 3 ძირითად ცენტრად:
I – კუნძულის ცენტრი, როგორც ყველაზე აქტიური არეალი, სადაც წარმოდგენილი იქნება: მარინა კლუბი, ცენტრალური პარკი და ტყუპი ცათამბჯენები გამორჩეული არქიტექტურილი დიზაინით;
II – დახურული საცხოვრებელი სამეზობლო ზონა, განაყოფები, სადაც პრემიუმ კლასის ვილები იქნება განთავსებული, ზღვასთან პირდაპირი წვდომით;
III – მულტი-ფუნქციური ნახევარკუნძულები დომინანტური საცხოვრებელი და აპარტსასტუმროს ფუნქციებით. ნახევარკუნულებზე იქნება ყველა საჭირო ინფრასტრუქტურა მაღალი კლასის საცხოვრებლები სამეზობლოს ფუნქციონირებისათვის, როგორიც არის: სავაჭრო ერთეულები, სპორტული მოედნები, განათლების და ჯანდაცვის ცენტრები, რეკრეაციული სივრცეები და სხვა. - პროექტში ჯამურად გათვალისწინებულია 5.5 ათასი ბინა, 105 ვილისათვის გათვლილი მიწის ნაკვეთი, 19 ათასი სერვის აპარტამენტი, 2 ათასი სატუმროს ნომერი და სხვა.
ხელოვნური კუნძულის განაშენიანების გეგმა / ესკიზი გზშ-დან
„მართალია ხელოვნური კუნძულის პროექტის განხორციელების შემთხვევაში, გარკვეულად შეცვლება საპროექტო აკვატორიის ვიზუალურ-ლანდშაფტური ფონი, რაც განსაკუთრებით აღქმადი იქნება ოდისეი დიმიტრიადის ქუჩის მიმდებარე საცხოვრებელი ზონებიდან და საავტომობილო გზიდან.
ზემოქმედება იქნება შეუქცევადი, მაგრამ მსგავსი პროექტების გამოცდილებიდან გამომდინარე, გარკვეული პერიოდის შემდეგ მოხდება ადაპტირება და ახლად შექმნილი განაშენიანება ჩაეწერება ქალაქის სტრუქტურაში.
უნდა აღინიშნოს, რომ პროექტის განხორციელების შედეგად არ შეიზღუდება კუნძულის საჯარო წვდომა და ტერიტორია ხელმისაწვდომი იქნება მომდებარე არეალის მოსახლეობისთავის.“ – აღნიშნულია დოკუმენტში.
გზშ-ს ანგარიშში ხაზგასმულია ასევე, რომ „მშენებლობის ფაზაზე, არსებობს ქალაქის სატრანსპორტო ნაკადებზე ზემოქმედების რისკი, რაც
მნიშვნელოვანია დღეს არსებული მდგომარეობის გათვალისწინებით, მაგრამ შესაბამისი შემარბილებელი ღონისძიებების განხორციელების შემთხვევაში შესაძლებელია ზემოქმედების რისკების შემცირება.“
ანგარიშის ავტორები თვლიან, რომ „ქალაქის სატრანსპორტო ნაკადების მნიშვნელოვანი განტვირთვა მოხდება ბათუმის შემოვლითი საავტომობილო მაგისტრალის ექსპლუატაციაში გადაცემის შემდეგ“ და „კუნძულის განაშენიანების, ასევე ექსპლუატაციის ფაზებზე ტრანსპორტს ნაკლებად მოუხდება ქალაქ ბათუმის ცენტრალურ უბნებში შესვლა ან გავლა, რაც გამოიწვევდა საცობებს, ვინაიდან საპროექტო ტერიტორიის მიბმა ხდება ქალაქის შემოსასვლელში ცენტრალურ მაგისტრალზე.“
ჩვენის მხრივ უნდა აღვნიშნოთ, რომ სწორედ აღნიშნული ტერიტორია – „ქალაქის შემოსასვლელია“ დღეს საცობების მხრივ ყველაზე პრობლემური. ამასთან, ჯერ ისიც უცნობია, რამდენად „მნიშვნელოვნად განტვირთავს“ ამ მონაკვეთს ბათუმის შემოვლითი გზის გახსნა.
ხელოვნური კუნძულის გეგმა / ფოტო გზშ-დან
გზშ-ს მიხედვით „კუნძულის სამშენებლო სამუშაოების ხანგრძლივობა დაახლოებით 5 წელია“, საჭირო ინერტული მასალების შემოტანა კი დაგეგმილია სხვადასხვა ლიცენზირებული კარიერიდან, ხოლო ქვების შემოტანა მოხდება, როგორც საქართველოს ტერიტრიაზე არსებული ლიცენზირებული კარიერებიდან, ასევე თურქეთის რესპუბლიკიდან.
ინერტული მასალების და ქვების შემოტანა დაგეგმილია საქართველოში მოქმედი შემდეგი ლიცენზირებული კარიერებიდან:
- ქობულეთი – სოფელ ქობულეთის და სოფელ ხუცუბნის მიმდებარე ტერიტორიაზე მდინარე კინტრიშის კალაპოტში მდებარე ინერტული
მასალების კარიერი; - ქედა – სოფელ დოლოგანის მიმდებარედ ანდეზიტის, ბაზალტის და სხვა სამშენებლო მასალების კარიერი;
- წყალტუბო – სოფელ ოფურჩხეთის ტერიტორიაზე სასარგებლო წიაღისეულის (ტეშენიტის) კარიერი
- თურქეთი – შეთანხმება მიღწეულია ართვინის რეგიონში მოქმედ კომპანიასთან ყოველთვიურად 30 000 – 60 000 ტონა ქვის მოწოდების თაობაზე. საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელი იქნება ქვების მნიშვნელოვანი რაოდენობის შემოტანა თურქეთის რესპუბლიკიდან.
- დამცავი მოლების მოსაწყობად საჭირო სამშენებელო მასალების შემოტანა მოხდება კვირიკეს, ხალას და დოლოგნის კარიერებიდან, ასევე იმერეთის რეგიონიდან და თურქეთიდან.
ანგარიშში აღნიშნულია ასევე, რომ „არც მოლების მოსაწყობად გათვალისწინებული ქვების და არც ხელოვნური კუნძულის ტერიტორიის ფორმორებისათვის საჭირო ინერტული მასალების სამშენებლო მოედნებზე დამუშავება დაგეგმილი არ არის, რადგან მათი დამუშავება
გათვალისწინებულია კარიერების ტერიტიებზე.
წინასწარი შეკვეთით სამშენებელო მოედანზე შემოტანილი იქნება წინასწარ დამუშავებული შესაბამისი წონის ქვები. აღნიშნული გარკვეულად შეამცირებს გარემოზე ზემოქმედების ისეთ რისკებს, როგორცაა ატმოსფერულ ჰაერში მტვრის გავრცლება, ხმაურის გავრცლება და წყლის გაერემოზე ზემოქმედება“.
რამდენიმე დეტალი გზშ-ს ანგარიშიდან:
- „პროექტის განხორციელებასთან დაკავშირებული გარემოზე ზემოქმედების რისკებიდან განსაკუთრებით საყურადღებოა ზღვის ბიოლოგიური გარემოს საბინადრო ჰაბიტატის მუდმივად დაკარგვა (დაახლოებით 108 ჰა).
მართალია საპროექტო აკვატორიის გარკვეულ მონაკვეთზე აღინიშნება ფსკერული ნალექების ნავთობის ნახშირწყალბადებით ისტორიული დაბინძურება, მაგრამ აღნიშნული ფართობის ჰაბიტატის დაკარგვა ნეგატიურ ზემოქმედებად უნდა ჩაითვალოს.
აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ კვლევის შედეგების მიხედვით, საპროექტო აკვატორია ზღვის ბიოლოგიური გარემოს მრავალფეროვნებით არ გამოირჩევა.
ზემოქმედების შემცირება შესაძლებელი იქნება მიზანმიმართული შემარბილებელი და საკომპენსაციო ღონისძიებების განხორციელებით.
- ხელოვნური კუნძულის პროექტის განხორციელება აჭარის სანაპირო ზოლის განვითარების დინამიკაზე ნეგატიურ ზემოქმედებას ვერ მოახდენს.
მნიშნელოვანია ის ფაქტიც, რომ პროექტის განხორციელების შემთხვევაში მომავალში ადგილი აღარ ექნება საპროექტო აკვატორიის სანაპირო ზოლის წარეცხვის პროცესს და ხელოვნურად შექმნილი ხმელეთის ტერიტორიით შესაძლებელი გახდება ქალაქის სამხრეთ-დასავლეთ სანაპირო ზოლში მიმდინარე ეროზიული პროცესებით გამოწვეული დანაკარგის კომპენსაცია.
- პროექტის განხორციელების შედეგად დროებით ადგილი ექნება არაკომერციული თევზჭერის პირობების შეზღუდვას.
აღნიშნულის კომპენსაციის მიზნით, პროექტი ითვალისწინებს ხელოვნური პლაჟების მოწყობას, ხოლო ხელოვნური კუნძულის და ნახევარკუნძულების სანაპირო ზოლებში შეიქმნება სამოყვარულო თევზჭერისათვის ხელსაყრელი ადგილები.
- დამცავი მოლების ქვანაყარ კედლებზე გაზრდილი მიდიები და ხამანწკები გააუმჯობესებს წყლის ხარისხს, საკვების მისაწვდომობას და შექმნის სრულიად ახალ ჰაბიტატს, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანს ღორჯოების, მწვანულებისა და სხვა სახეობის თევზებისათვის.
შესაბამისად, ბუნებრივი ქვის ნაყარით მოწყობილი დამცავი მოლების კედლებზე გამრავლებული მოლუსკები, პოზიტიურად აისახება იქთოფაუნის საკვებ ბაზაზე.“
გზშ-ს ანგარიშში ასევე აღნიშნულია, რომ „პროექტის განხორციელება დაკავშირებული იქნება მაღალ სოციალურ-ეკონომიკურ სარგებელთან“
განახლება: გარემოს ეროვნული სააგენტოს ინფორმაციით, ხელოვნური კუნძულის გზშ-ს ანგარიშის საჯარო განხილვა 12 იანვარს, დღის 12:00 საათზე, ბათუმის მუნიციპალიტეტის მერიის შენობაში გაიმართება (მისამართი: ლუკა ასათიანის ქ. N25). საჯარო განხილვის ორგანიზატორია სსიპ გარემოსდაცვითი ინფორმაციისა და განათლების ცენტრი.
„ამბასადორს“, ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულების შესაბამისად, ხელოვნურ კუნძულს და ნახევარკუნძულებს საქართველოს მთავრობა საბოლოოდ საკუთრებაში სიმბოლურ 1 ლარად გადასცემს.
ამავე თემაზე:
https://batumelebi.netgazeti.ge/news/501525/
