როგორ აწყობს მეურნეობას საბერძნეთიდან ჩამოსული ქალი – ძროხების საყიდლად ფული მომცეს

„წავედი ოთხი წლის წინ, გაჭირვების გამო, აბა დალხინებული ადამიანი იქ არ მიდის, ვიყავი ჯანმრთელი, ვმუშაობდი, მერე სასწრაფოდ საოპერაციო ვიყავი და წამოვედი საქართველოში. ჯანმრთელად რომ ვყოფილიყავი გავაგრძელებდი მუშაობას და ვერ დავბრუნდებოდი“, – ამბობს 67 წლის ნადია ბოლქვაძე, რომელმაც 4 წელი გაატარა საბერძნეთში, რის შემდეგაც ემიგრაციიდან შინ, ქობულეთის სოფელ ოჩხამურში დაბრუნდა.

ამბობს, რომ მძიმედ დაავადებულ მოხუცებს უვლიდა და სიმძიმეების ხშირი აწევით თავადაც დაავადდა. საქართველოში დაბრუნებულმა ორი ოპერაცია გაიკეთა. ოჩხამურში ახლა მეუღლესთან და შვილთან, მცირეწლოვან შვილიშვილთან ერთად ცხოვრობს.

• „მთელი ემიგრაცია ბანკის სესხშია ჩაძირული, ამ სესხების გამოა ხალხი წასული“

„არ არსებობს ემიგრაციაში იყოს ადამიანი და ბანკში სესხი არ ჰქონდეს. ამის გამო ვტოვებთ ოჯახს, შვილებს, შვილიშვილებს, არიან ისეთი მოხუცებიც, რომლებიც თვითონ მოსავლელები არიან. ისინი კიდევ სხვას უვლიან. ზოგი ავადაა, თავადაა ხანდაზმული და სამკურნალო უკვე. შეხედავ და ძლივს დადიან, თავად მოსავლელები, გული მოგიკვდება, მაგრამ რა ქნან.

საბერძნეთში, ათენში ვცხოვრობდი, ომინიაზე ვიკრიბებოდით ქართველები კვირა დღეს, ჩემი ქვეყნიდან ამდენ ხალხს რომ ვხედავდი თან მიხაროდა, თან გული მიკვდებოდა. კვირა დღეს აქ ყველა ერთმანეთს შესციცინებს, ერთმანეთის ამბებს ჰყვებიან, იცინიან, ტირიან, სეირნობენ ამ ერთ დღეს.

როცა მოხუცი გარდაიცვლება, ემიგრანტები მერე თვეობით უცდიან ახალ სამსახურს, ამ შუალედში იდებენ ვალებს, რადგან ჭამა, ღამის გასათევი გჭირდება და სხვა გზა არ გაქვს. არ არის საქართველოში ისეთი პირობები, რომ დაბრუნდეს ხალხი. თუ ოჯახში უცხოეთიდან გამომგზავნი არ ჰყავთ, ვერ დგას ის ოჯახი ფეხზე. ეხმარებიან ოჯახებს, რძლებს, შვილებს, შვილიშვილებს, თორემ ვის უნდა, რომ სხვას ემსახუროს და სხვა ქვეყანაში?

მთელი ემიგრაცია ბანკის სესხშია ჩაძირული, ამ სესხების გამოა ხალხი წასული, ამისთვის ვტოვებთ ოჯახს, შვილებს, შვილიშვილებს. მეც ვალების გამო წავედი, ახლაც სამი წელი მაქვს ისევ სახდელი 780 ლარი“, – ამბობს ყოფილი ემიგრანტი.

ნადია ბოლქვაძე საქართველოში ავადმყოფობის გამო დაბრუნდა. ორი ოპერაციის გაკეთებას საბერძნეთში ვერ მოახერხებდა, ამიტომ საქართველოში ჩამოვიდა.

ნადია ბოლქვაძე, საბერძნეთიდან დაბრუნებული ემიგრანტი

მას დაბრუნებაში საბერძნეთში მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია (IOM) დაეხმარა: ბილეთი უყიდეს, წამოსვლისას 1000 ევროთი დააფინანსეს და საქართველოში დაბრუნების შემდეგ დამატებით 1500 ევროს ღირებულების ორი ძროხა უყიდეს, ხბორებით.

მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია – გაეროს მიგრაციის სააგენტო (IOM) 1993 წლიდან მოქმედებს საქართველოში, 2003 წლიდან კი სთავაზობს საქართველოს მოქალაქეებს სამშობლოში ნებაყოფლობით დაბრუნებასა და რეინტეგრაციაში დახმარებას. დღემდე IOM დაეხმარა 8096 დაბრუნებულ მიგრანტს რეინტეგრაციაში (6361 ოჯახს).

ნებაყოფლობითი დაბრუნების პროგრამით სარგებლობს საქართველოს მოქალაქე, რომელიც საზღვარგარეთ ყოფნის დროს აღმოჩნდა მოწყვლად მდომარეობაში, მაგალითად: არ აქვს ლეგალური სტატუსი ან სამგზავრო დოკუმენტები, გახდა თაღლითობის ან ტრეფიკინგის მსხვერპლი, უარი ეთქვა თავშესაფარზე და/ან არ აქვს თავისი ხარჯებით სამშობლოში დაბრუნების შესაძლებლობა.

მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაციის (IOM) სამშობლოში ნებაყოფლობითი დაბრუნების და რეინტეგრაციის პროექტი ფინანსება ევროკავშირის, ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოებისა და შვეიცარიის მთავრობების მიერ.

მიგრანტთა რეინტეგრაციის სახელმწიფო პროგრამას საქართველოში ახორციელებს ლტოლვილთა და განსახლების სამინისტროც. ამ პროექტის ფარგლებში ნადია ბოლქვაძე 2100 ლარით დააფინანსეს, რაც რძის საწველი აპარატს, წყლის დიდ ავზს და ამ ტიპის მცირე მეწარმეობისთვის საჭირო სხვა ატრიბუტებს მოხმარდა.

„დავბრუნდი, იმიტომ რომ ავად გავხდი, რომ არა ეს ფინანსური დახმარება ვერც დავბრუნდებოდი, გზის ფულიც არ მქონდა წამოსვლისას, რასაც ვმუშაობდი ოჯახში ვგზავნიდი: ბანკის ვალი იყო, ოჯახის ყოველდღიური ფული, აუტისტური სპექტრის მქონე შვილიშვილი 2 წლის და 9 თვის, ექიმი, წამალი, გადასახადები…

ახლა ამ საქონლის იმედი მაქვს. რძის პროდუქტებს ვამზადებ და ვყიდი, ჩემი მომხმარებელი მყავს უკვე“, – ამბობს ნადია ბოლქვაძე.

ემიგრაციიდან რომ დაბრუნდა და დაფინანსებით ორი ძროხა იყიდა, გათვალა, რომ ეს ოჯახისთვის საკმარისი არ იქნებოდა და სესხი აიღო ბანკიდან:

„რომ ჩამოვედი ბანკის ვალი დამხვდა ისევ, რით გადავიხდიდი? ეს ორი ოპერაცია გავიკეთე და არაფერი შემოსავალი არ მქონდა. წავედი, ძველი ვალი გადავფარე, ახალი გამოვიტანე, ერთი თვე ხომ არ გახდევინებენ თანხას? ამ დროით ვისარგებლე და სესხით შევიძინე კიდევ ორი ძროხა თავისი ხბორებით.

ერთი მხრივ კარგია, რომ მივდივართ ბანკში და ხელს გვიწყობენ, მაგრამ იმხელა გადასახადი და პროცენტია, რომ ვიძირებით.

აქ სოფელია და საქონლით უნდა გახვიდე ფონს, სხვა შემოსავალი არ გვაქვს, თხილი ფუჭდება, რაც მოგვყავს საკმარისი არ არის, მიწის სიმცირეა და ამ საქონლით ვაპირებთ დავდგეთ ფეხზე“ – ამბობს ყოფილი ემიგრანტი.

• „დახმარების გარეშე ვერაფერს ვიზამდი, ვერც დავბრუნდებოდი“

სამი მეწველი ძროხის რძით ნადია ბოლქვაძე ყველს, ხაჭოს და არაჟანს ამზადებს. ამბობს, რომ ზაფხულობით დაახლოებით 70 ლარის პროდუქტს ყიდის ყოველდღიურად და უკვე საკუთარი, მუდმივი მომხმარებელი ჰყავს. თუმცა ეს წლის ყველა დროს ასე არ არის. ახლა ნადიას ძროხებმა ხბორები უნდა მოიგონ და თებერვალ – მარტამდე რძე არ ექნებათ.

„თავის გატანას ვახერხებთ თვიდან თვემდე საქონლით. საქონელსაც ჭამა სჭირდება, განსაკუთრებით ზამთარია რთული, როცა ბალახი აღარ არის და გვიწევს თივა ვიყიდოთ. დახმარების და დაფინანსების გარეშე ვერაფერს ვიზამდი, ძროხებს ჩემით ვერ ვიყიდდი.

ზაფხულში ძალიან იაფდება ყველი, ჩასაბარებელი ფასი 10 ლარია, ზამთრობით ძვირდება – 13, 14 ლარი ღირს“, – ამბობს ნადია ბოლქვაძე.

ამბობს, რომ სამომავლოდ საქონლის სადგომის გაფართოებას და ძროხების გამრავლებას გეგმავს, რომ წარმოებაც გაზარდოს. ნადიას გათვლით ასე შეძლებს ოჯახის წევრებიც დაასაქმოს და სხვებიც.