არტერიული წნევის გაზომვა ერთადერთი საშუალებაა იმის გასაგებად, გაქვთ თუ არა მაღალი წნევა, რადგან არტერიულ წნევას, შესაძლოა საერთოდ არ ჰქონდეს გამაფრთხილებელი ნიშნები და სიმპტომები, თუმცა, იმისთვის რომ არტერიული წნევის ზუსტი მაჩვენებლები დავადგინოთ, აუცილებელია წესების დაცვა.
„ბათუმის სამედიცინო ცენტრის“ კარდიოლოგი ტატო ჯახია ამბობს, რომ არტერიული წნევის მაჩვენებელზე ბევრმა ფაქტორმა შეიძლება იქონიოს გავლენა, მათ შორის არის ფიზიკური დატვირთვა, ემოციური ფონი და საკვები ან სასმელი, რომელიც წნევის გაზომვამდე ცოტა ხნით ადრე მიირთვით.
„ბევრს ჰგონია, რომ წნევა მუდმივად უნდა იყოს 120/80-ზე, რეალურად კი არტერიული წნევა მუდმივად იცვლება და ამას ბევრი ფაქტორი განაპირობებს, მათ შორის გულის კუმშვადობა, პერიფერიული არტერიული სისტემის მდგომარეობა და სხვა.
ზოგადად, ორგანიზმი სხვადასხვაგვარად არეგულირებს არტერიულ წნევას, ისე როგორც მას სჭირდება და ეს აბსოლუტურად ნორმალურია.
მაგალითად, ფიზიკური დატვირთვის და სხვადასხვა აქტივობების ფონზე არტერიული წნევა იმატებს, მოსვენებულ მდგომარეობაში იკლებს, ანუ ნორმალიზდება, როცა მოსვენებულ მდგომარეობაში არტერიული წნევა არ ნორმალიზდება, სწორედ ეს არის პრობლემა” – ამბობს კარდიოლოგი.
აშშ-ს დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრი, CDC, წერს, რომ ნერვიულობამ თავად იმ ფაქტის შესახებ, რომ შეიძლება არტერიული წნევა მაღალი აღმოჩნდეს, შესაძლოა მოამატოს მაჩვენებლები. ამას „თეთრი ხალათის სინდრომი“ ჰქვია. „ყოველი სამი პაციენტიდან ერთს, რომელსაც ექიმის კაბინეტში აღმოაჩნდა მაღალი არტერიული წნევა, შესაძლოა ნორმალური მაჩვენებლები ჰქონდეს კაბინეტს გარეთ გაზომვისას“ – წერს CDC.
ტატო ჯახია ამბობს, რომ არტერიული წნევა, აუცილებლად უნდა იყოს გაზომილი მოსვენებულ მდგომარეობაში:
„არ უნდა მოხდეს წნევის გაზომვა ემოციურ ფონზე, თუ კი რაიმეზე გაღიზიანებული ან აღელვებული ხართ; ასევე, არტერიული წნევის გაზომვას წინ არ უნდა უსწრებდეს ფიზიკური დატვირთვა“.
არტერიული წნევის ზუსტი მაჩვენებლების დასადგენად CDC გირჩევთ:
- არ ჭამოთ და არ დალიოთ არაფერი არტერიული წნევის გაზომვამდე 30 წუთით ადრე;
- დარწმუნდით, რომ წნევის გაზომვამდე შარდის ბუშტი ცარიელია;
- გაზომვამდე 5 წუთი მაინც მოთავსდით კომფორტულ სკამზე, რომელსაც ზურგით მიეყრდნობით;
- ორივე ფეხი გედოთ იატაკზე, არ გადააჯვარედინოთ;
- დაასვენეთ წნევის აპარატის მანჟეტიანი მკლავი მაგიდაზე, მკერდის სიმაღლეზე;
- დარწმუნდით, რომ არტერიული წნევის მანჟეტი მჭიდროა, მაგრამ არ გიჭერთ. მანჟეტი უნდა დაამაგროთ შიშველ კანზე და არა ტანსაცმელზე; არ ისაუბროთ არტერიული წნევის გაზომვისას.
წყარო: CDC
კარდიოლოგი გირჩევთ, რომ თავიდან წნევა გაიზომოთ ორივე მკლავზე და რომელზეც მეტს აჩვენებს, იმ მკლავზე გააგრძელოთ მუდმივად გაზომვა. გარდა ამისა, [მექანიკური აპარატის გამოყენებისას] არტერიული წნევა უნდა გაიზომოთ სამჯერ და შემდეგ, ამ მაჩვენებლებიდან უნდა გამოიყვანოთ საშუალო მაჩვენებელი.
CDC: თუ მოწიეთ თამბაქო, დალიეთ ალკოჰოლი ან კოფეინის შემცველი სასმელი, ან ივარჯიშეთ არტერიული წნევის გაზომვამდე 30 წუთით ადრე, თქვენი არტერიული წნევის მაჩვენებლები შესაძლოა გამოჩნდეს უფრო მაღალი, ვიდრე რეალურად უნდა იყოს.
ზოგიერთმა მედიკამენტმა, მათ შორის ტკივილგამაყუჩებლებმა, არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების ჩათვლით, შეიძლება გაზარდოს არტერიული წნევა.
ამავე თემაზე:
რა მიიჩნევა მაღალ წნევად და რატომ არის ეს საშიში? – ინტერვიუ კარდიოლოგთან
