„მოასუფთავე აქაურობა და სასტუმრო ააშენეო, – მეუბნებოდნენ. მართლა დიდი სასტუმრო აშენდებოდა აქ და ძალიან დიდი შემოსავალიც მექნებოდა, მაგრამ არ მინდა. ფულმა არ უნდა ჩაანაცვლოს კულტურული მემკვიდრეობა“, – ამბობს „ბათუმელებთან“ თამაზ შარაძე, რომელიც ახალსოფლის დასახლებაში, ავგიას ქუჩაზე ცხოვრობს.
ამბობს, რომ ხუთი წლის წინ მის ეზოში აღმოჩენილი ეკლესიის ნანგრევები მეხუთე საუკუნით თარიღდება.
აჭარის კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტოს ინფორმაციით, ავგიის ნაეკლესიარს ძეგლის სტატუსი 2020 წლის იანვარში მიენიჭა. იმავე წელს ძეგლის საკონსერვაციო სამუშაოები ა(ა)იპ – „საქართველოს ისტორიულ ძეგლთა დაცვისა და გადარჩენის ფონდმა“ ჩაატარა.
თამაზი გვიყვება, რომ ნანგრევები მიწის ქვეშ იყო მოქცეული, თუმცა მოსახლეობა წლების განმავლობაში ეზიდებოდა აქედან ქვებს და ასე რომ გაგრძელებულიყო, შესაძლოა მთლიანად წაშლილიყო ძეგლის კვალი.
ჯვრის ფორმის ნანგრევები მეხუთე საუკუნით თარიღდება
„კომუნისტების დროს თავმჯდომარესთანაც მიჩივლეს, ქვებს არ გვაძლევსო. ისიც მეუბნებოდა – რად გინდა ქვები, მიეციო. მაგრამ ვგრძნობდი, რომ ამ ქვებში რაღაც მნიშვნელოვანი შეიძლებოდა ყოფილიყო და არ მივეცი ქვების გატანის უფლება“, – გვეუბნება თამაზ შარაძე.
დაახლოებით ხუთი წლის წინ თამაზ შარაძემ თიხის ნატეხი კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტოში მიიტანა შესასწავლად. „იცით, რომელი საუკუნისაა ეს თიხაო? – მითხრეს. მეხუთე საუკუნის აღმოჩნდა. მეორე დღესვე მოვიდნენ და დაიწყო გათხრები.
მეხუთე საუკუნით დათარიღებული კედლის ნანგრევები თამაზ შარაძის ეზოში
ძირითადად თიხის საყოფაცხოვრებო ჭურჭელი აღმოჩნდა, ქვევრის ნაშთებიც იყო, რკინის ორი ჯვარი აღმოაჩინეს შენობის შუა ნაწილში. ჯვრებზე შუშის თვლები იყო დატანილი.
შენობას სავარაუდოდ სათვალთვალო კოშკისა და სამლოცველოს ფუნქცია ჰქონდა.
დუღაბისთვის სავარაუდოდ კვერცხის გულს და ცილას იყენებდნენ. თიხის ფილებს კი იატაკისთვის იყენებდნენ, რომელიც სითბოს კარგად ინარჩუნებს.
შემდეგ გაკეთდა ძეგლის კონსერვაცია, სტატუსიც მიანიჭეს და ახლა მე ვუვლი“, – გვეუბნება თამაზ შარაძე.
თამაზი ქვევრის ღვინოს აწარმოებს და ეზოში სადეგუსტაციო ოთახი აქვს. ამბობს, რომ მარანიც საკუთარი ხელით გააკეთა. სურს, ძეგლის ტერიტორიაც ისე მოაწესრიგოს, რომ ვიზიტორებისთვის უფრო მიმზიდველი და საინტერესო იყოს.
„მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ ტურისტულ რუკაზე არ არის დატანილი ეს ადგილი და არც ნიშნულებია გაკეთებული, მაინც საკმაოდ ბევრი ტურისტი მოდის.
დიდი სურვილი მაქვს, კარგად მოვაწყო აქაურობა, შუშაში რომ იყოს ჩასმული, თარიღები და აღწერები ჰქონდეს, განათებები დამონტაჟდეს, ოღონდ ისე, რომ არც ძეგლი დაზიანდეს და ტურისტულადაც საინტერესო სანახაობა იყოს.
ცენტრალური გზიდან სტუმარი ადვილად რომ მოვიდეს ძეგლთან, კიბეა საჭირო. მივმართე სახელმწიფოს დახმარებისთვის და მოთხოვნა დამიკმაყოფილეს.
როგორც ვიცი, ტენდერიც გამოცხადებულია და იმედია, მალე მოგვარდება კიბის ნაწილი“, – ამბობს თამაზი.
კედლის ამ ნაწილზე ძეგლთან მისასვლელი კიბე უნდა აშენდეს
მისი აზრით, კულტურული მემკვიდრეობის მოვლა და მოფრთხილება ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან ეს არის ჩვენი ისტორიის ნაწილი.
„თუ ჩვენ არ ვასწავლეთ ჩვენი ისტორია შვილებს, ისე არაფერი გამოვა.
ბევრი მეუბნებოდა, ამხელა ადგილს ტყუილად რატომ აცდენ, მოასუფთავე და რამე ააშენეო. მართლა კარგი ადგილია და სასტუმრო რომ ამეშენებინა, დიდი ფულიც მექნებოდა, მაგრამ არ მინდა. ვფიქრობ, ფულმა არ უნდა ჩაანაცვლოს კულტურული მემკვიდრეობა. ფული სხვაა და ისტორია – სხვა, ეს სიძველეები უფრო ღირებულია ჩემთვის.
სანამ ცოცხალი ვარ, ეს ასე იქნება და ჩემს შვილიშვილებსაც ისე გადავცემ, რომ იცოდნენ მისი ფასი“, – გვეუბნება თამაზი.
მისი აზრით, კულტურული მემკვიდრეობის მნიშვნელობაზე ადამიანების ცნობიერებიც უნდა გაიზარდოს.
„მე რომ არ მქონოდა ინტერესი, რა უნდოდა ამის წაშლას? მით უმეტეს, კომუნისტების დროს, ერთი ტრაქტორი და მოასწორებდი.
არც უზარმაზარი სასტუმროებია საჭირო, ოთხი ნომერი მაქვს აშენებული და ჩემთვის საკმარისია. ის უფრო მნიშვნელოვანი არ არის, აქ რომ ტურისტი მოვა, ნახავს ამ სიძველეს და დაინტერესდება, ვინ ცხოვრობს ამ სახლში? ჩემთვის ეს უფრო მეტია, ვიდრე ფული“, – გვეუბნება თამაზ შარაძე.
შარაძის თქმით, ეს ნალია 150-მდე წლისაა
ამ უძველესი ნანგრევების გარდა, თამაზ შარაძის ეზოში უძველეს ხის ნალიასაც ნახავთ. ნალიის ფიცრები ხელით არის გათლილი და როგორც თამაზი გვეუბნება, სულ ცოტა 150 წლისაა.
„ბაბუაჩემის ბაბუას მოტანილია. როგორც ვიცი, ას წელზე მეტი ხნისაა. აი, ნალიას ძეგლის სტატუსი არ აქვს, მაგრამ ესეც იმსახურებს“, – გვეუბნება ღიმილით.
როგორც თამაზი ამბობს, მას ძველი ნივთების სიყვარული ყოველთვის ახასიათებდა. მის მარანში იპოვით ძველ პიანინოს, უძველეს ვინილს, რომელიც მეგობარმა აჩუქა და სხვადასხვა ძველებურ ნივთს.
ძველი ვინილი თამაზ შარაშიძის მარანში
სადეგუსტაციო ოთახში ძველი ვინილის ფირფიტიდან წინა საუკუნის ფრანგული მელოდია იღვრება. კედლებზე მეხუთე საუკუნის კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის გათხრებია აღბეჭდილი, კედლის გვერდით თიხის ჭურჭელი აწყვია.
თამაზ შარაძეს იმედი აქვს, რომ ეზოში აღმოჩენილი მეხუთე საუკუნის ძეგლის ნაშთები მის მარანს და სახლს ტურისტულ რუკაზე ბევრ ვიზიტორს მოანიშვნინებს.
ვიდეო:
