განაჩენის მიხედვით, კაცი თავის სახლში ამყარებდა სქესობრივ კავშირს 12 წლის მოზარდთან. მსჯავრდებულს 4 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს, რაც „ჩაეთვალოს პირობით, 4 (ოთხი) წლის გამოსაცდელი ვადით“, – აღნიშნულია განაჩენში, რომელიც ქუთაისის საქალაქო სასამართლოში მოსამართლე ციცინო მოსიძემ მიიღო.
„დამტკიცდეს პროკურორის გ.ტ.-ს და ბრალდებულ მ.შ.-ს შორის დადებული საპროცესო შეთანხმება,“ – წერს განაჩენში მოსამართლე ციცინო მოსიძე და ციხის მიღმა რჩება სექსუალურ ძალადობაში მსჯავრდებული – სრულწლოვანი მ.შ.
სასამართლომ დაადგინა, რომ ამ კაცს, მ.შ.-ს, რამდენჯერმე ჰქონდა სქესობრივი კავშირი 12 წლის ბავშვთან.
ეს არაა ერთადერთი შემთხვევა, როცა ბავშვებზე სექსუალური ძალადობის შემდეგ ბრალდებულთან პროკურატურა საპროცესო შეთანხმებას აფორმებს, სასამართლო კი, ამ შეთანხმებას ყოველგვარი ეჭვის შეტანის გარეშე ამტკიცებს.
საპროცესო შეთანხმების გამოყენების პრაქტიკა განსაკუთრებით ხშირია მაშინ, როცა ბრალდებულს 16 წლამდე ასაკის მოზარდთან არა ძალადობით, არამედ ნებაყოფლობით სქესობრივ კავშირს ედავებიან.
მოზარდებზე სექსუალური ძალადობის საქმეებზე ქუთაისის და თბილისის საქალაქო სასამართლოებიდან მოგვწერეს, რომ ეს შემთხვევები დახურულ სხდომებზე განიხილება, მიღებული განაჩენები საჯაროა, მაგრამ ის არ მუშავდება და ამიტომაც ამ მოტივით განაჩენებს ვერ მოგვაწვდიან.
„ბათუმელებს“ ქუთაისისა და თბილისის სასამართლოებიდან მხოლოდ 5 განაჩენი მიაწოდეს, რაც ღია სასამართლო სხდომაზე განიხილეს ბოლო 2 წლის განმავლობაში – ხუთივე საქმე სისხლის სამართლის კოდექსის 140-ე მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევას ეხება: „სექსუალური ხასიათის შეღწევა თექვსმეტი წლის ასაკს მიუღწევლის სხეულში“ [ამ მუხლის პირველი ნაწილი სასჯელი სახით თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს 7-დან 9 წლამდე].
განაჩენებიდან არ ჩანს დეტალები – ამ დროს ბრალდებული ბრალს აღიარებს და მტკიცებულებების სხდომაზე არ იკვლევენ. საპროცესო შეთანხმების დროს მოსამართლე ვერც მოწმეების ან დაზარალებულის ჩვენებებს ისმენს.
5 განაჩენის მიხედვით, რაც „ბათუმელებს“ მიაწოდეს ქუთაისისა და თბილისის საქალაქო სასამართლოებიდან, მხოლოდ 1 შემთხვევაში არ გაფორმებულა საპროცესო შეთანხმება. 4 შემთხვევაში კი, მოსამართლეებმა საპროცესო შეთანხმებები დაამტკიცეს.
განაჩენის მიხედვით, კაცი თავის სახლში ამყარებდა სქესობრივ კავშირს 12 წლის მოზარდთან. მსჯავრდებულს 4 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს, რაც „ჩაეთვალოს პირობით, 4 (ოთხი) წლის გამოსაცდელი ვადით“, – აღნიშნულია განაჩენში.
ეს განაჩენი მოსამართლე ციცინო მოსიძეს 2021 წლის 9 აპრილს მიუღია ქუთაისის საქალაქო სასამართლოში.
„სასამართლო სხდომაზე დადგენილ იქნა, რომ ბრალდებული სრულად აცნობიერებს იმ დანაშაულის ხასიათს, რომლის ჩადენაშიც მას ბრალი ედება და ამ დანაშაულისათვის გათვალისწინებულ სასჯელს.
სასამართლო დარწმუნდა, რომ საპროცესო შეთანხმება დადებულია წამების, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან სხვაგვარი ძალადობის, დაშინების, მოტყუების ან რაიმე უკანონო დაპირების გარეშე; საპროცესო შეთანხმება ნებაყოფლობით არის დადებული და ბრალდებული ნებაყოფლობით აღიარებს ბრალს; ბრალდებული სრულად აცნობიერებს შეთანხმების, მათ შორის ნასამართლობის, სამართლებრივ შედეგებს; ბრალდებულს ჰქონდა კვალიფიციური იურიდიული დახმარების მიღების შესაძლებლობა; ბრალდებული სრულად აცნობიერებს იმ დანაშაულის ხასიათს, რომლის ჩადენაშიც მას ბრალი ედება,“ – აღნიშნულია განაჩენში.
იგივე მუხლით წარუდგინეს ბრალი სრულწლოვან კაცს, რომელიც 13 წლის მოზარდთან სქესობრივ კავშირს პერიოდულად ამყარებდა, თუმცა მისთვის საპროცესო შეთანხმება არ გაუფორმებიათ.
ეს დანაშაული არასრულწლოვნის მიმართ თბილისში ჩაიდინეს. შესაბამისად, საქმე თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე გიორგი ებანოიძემ განიხილა 2022 წლის 17 მაისს.
ამ შემთხვევაში ბრალდებულს ბრალი უღიარებია და უდავოდ მიუჩნევია ყველა მტკიცებულება, რაც პროკურატურამ სასამართლოში მიიტანა. ამ დროსაც მოსამართლე მოკლებულია შესაძლებლობას, უშუალოდ მოუსმინოს მოწმეებსა და დაზარალებულებს.
„სასამართლო უტყუარად დადასტურებულად მიიჩნევს, რომ დანაშაულებრივი ქმედების განხორციელების მომენტში ა.გ. იყო 13 წლის, რომლის ასაკიც სრულად ჰქონდა შეცნობილი რ.ბ.-ს,“ – ვკითხულობთ განაჩენში.
მსჯავრდებულს მოსამართლე გიორგი ებანოიძემ 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა.
ქართული კანონმდებლობა 16 წლის მიუღწეველ პირთან ნებისმიერი სახის სექსუალურ კავშირს დანაშაულად მიიჩნევს, თუმცა 16 წლამდე მოზარდებთან დაკავშირებით კანონმდებლობაში მაინც ვხვდებით ფრაზას „ნებაყოფლობითი სექსუალური კავშირი“. მაგალითად, ამერიკული კანონმდებლობით, შტატების უმრავლესობაში ე.წ. სქესობრივი თანხმობის ასაკი 16 წელია და თუ პირმა 16 წელს მიუღწეველთან დაამყარა კავშირი, კანონმდებლობა ამას მიიჩნევს ძალადობად და არავითარ შემთხვევაში არ იყენებენ სიტყვას „ნებაყოფლობითს“, რადგან მიჩნეულია, რომ „სქესობრივი თანხმობის ასაკამდე“ ბავშვს არ შეუძლია გასცეს გააზრებული თანხმობა სექსუალურ კავშირზე.
კიდევ ერთი საქმე თბილისის საქალაქო სასამართლოდან – საპროცესო შეთანხმება დაუმტკიცა მოსამართლე დავით ნარიმანიშვილმა კაცს, რომელსაც გამოძიება 15 წლის გოგოსთან სქესობრივ კავშირს ედავებოდა.
საქმის მასალების მიხედვით, 20 წლის ბრალდებული თბილისში, ერთ-ერთ სასტუმროში ხვდებოდა 15 წლის მოზარდს, გარკვეული პერიოდის შემდეგ კი, ისინი დაქორწინდნენ.
2022 წლის 24 ნოემბერს ამ საქმეზე მოსამართლე დავით ნარიმანიშვილმა მსჯავრდებულს 3 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა, „რაც საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 63-64-ე მუხლების საფუძველზე შეეცვალოს პირობით მსჯავრად და გამოსაცდელ ვადად დაენიშნოს 3 (სამი) წელი,“ – აღნიშნულია განაჩენში.
თბილისის საქალაქო სასამართლოში მოსამართლე გიორგი კერატიშვილსაც დაუმტკიცებია საპროცესო შეთანხმება – აქაც დაზარალებული 15 წლის გოგოა.
„…დღის საათებში, თბილისში, ბინაში სრულწლოვანმა ბ.რ.-მ ერთიანი განზრახვით, ნებაყოფლობითი სქესობრივი კავშირი რამდენჯერმე დაამყარა წინასწარი შეცნობით 15 წლის დ.ტ.-თან“, – აღნიშნულია განაჩენში.
მოსამართლე აქ მიუთითებს, რომ ბრალდებული ჩადენილ დანაშაულს აღიარებს და მასთან პროკურატურამ საპროცესო შეთანხმება გააფორმა, თუმცა არ ჩანს ნათლად, თუ სცადა მოსამართლემ იმის დადგენა, რამდენად კანონიერად გაფორმდა შეთანხმება და ემსახურებოდა თუ არა ეს მართლმსაჯულების ინტერესს. ამ განაჩენშიც ეს შაბლონური ჩანაწერი დაგხვდებათ:
„სასამართლო დარწმუნდა ასევე, რომ ბრალდებულთან საპროცესო შეთანხმების გაფორმების დროს ადგილი არ ჰქონია ძალადობას, დაშინებას, მოტყუებას ან რაიმე უკანონო დაპირებას, ბრალდებულს არ შეზღუდვია უფლება მიეღო კვალიფიციური იურიდიული დახმარება. ბრალდებული სრულად აცნობიერებს იმ დანაშაულის ხასიათს, რომლის ჩადენაშიც ედება მას ბრალი და ამ დანაშაულისათვის გათვალისწინებულ სასჯელს,“ – აღნიშნულია განაჩენში.
ბ.რ.-ს 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს, საიდანაც 3 წელი მან რეალურად უნდა მოიხადოს, 3 წელი კი, ჩაეთვალა პირობით. მსჯავრდებულს მოსამართლემ ასევე შეუფარდა საზოგადოებისთვის სასარგებლო შრომა 300 საათის ოდენობით.
მოსამართლე ციცინო მოსიძეს კი, კიდევ ერთი საპროცესო შეთანხმება დაუმტკიცებია მსგავს საქმეზე – ამ შემთხვევაში სრულწლოვანი კ.ფ. 14 წლის გოგოსთან არარეგისტრირებულ ქორწინებაში იყო და მასთან სქესობრივ კავშირს ამყარებდა.
ამ განაჩენშიც შეგხვდებათ ჩანაწერი: „სასამართლო დარწმუნდა, რომ საპროცესო შეთანხმება დადებულია წამების, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან სხვაგვარი ძალადობის, დაშინების, მოტყუების ან რაიმე უკანონო დაპირების გარეშე…“ – ანუ ზუსტად იგივე, რასაც, მაგალითად, ეს მოსამართლე „12 წლის მოზარდის საქმის“ განაჩენში წერდა.
ამ შემთხვევაში ბრალდებული ნასამართლევიც ყოფილა ქურდობისთვის და პირობითი მსჯავრის ქვეშ.
„ბოლო განაჩენით დანიშნულმა სასჯელმა შთანთქას წინა განაჩენით დანიშნული სასჯელის მოუხდელი ნაწილი – 2 (ორი) წლით, 11 (თერთმეტი) თვითა და 21 (ოცდაერთი) დღით თავისუფლების აღკვეთა და საბოლოოდ, განაჩენთა ერთობლიობით კ.ფ.-სს სასჯელის სახედ და ზომად განესაზღვროს თავისუფლების აღკვეთა 3 (სამი) წლის ვადით, რაც საქართველოს სსკ-ის 67-ე მუხლის მე-5 ნაწილის და საქართველოს სსკ-ის 64-ე მუხლების საფუძველზე, ჩაეთვალოს პირობითად, 3 (სამი) წლის გამოსაცდელი ვადით,“ – წერს განაჩენში მოსამართლე ციცინო მოსიძე.
კანონის მიხედვით, მოსამართლე საპროცესო შეთანხმების შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს კანონის საფუძველზე და არ არის ვალდებული დაამტკიცოს პროკურორსა და ბრალდებულს შორის მიღწეული შეთანხმება.
