ორსულობათა დაახლოებით 10-დან 20 პროცენტამდე მთავრდება სპონტანური აბორტით. ორსულობა სპონტანური აბორტის შემდეგ გარკვეულ სტრესთან შეიძლება იყოს დაკავშირებული. მუცლის მოშლის შემდეგ როდის არის საუკეთესო დრო დაორსულებისთვის და რა რისკები არსებობს რეკომენდებული ვადის დარღვევის დროს? – ამ თემაზე „ბათუმელებთან“ ნათია მელუა საუბრობს, ბათუმის სამედიცინო ცენტრის მეან-გინეკოლოგი.
- ქალბატონო ნათია, რა არის სპონტანური აბორტი?
სპონტანური აბორტი, მარტივი ენით – მუცლის მოშლა, ორსულობის 22-ე კვირამდე ვითარდება.
ხშირად აბორტი ორსულობის ხელოვნურ შეწყვეტასთან ასოცირდება, თუმცა მედიცინის ენაზე მუცლის მოშლას აბორტი ეწოდება, ოღონდ თვითნებური, როცა აბორტი მშობელს კი არ გადაუწყვეტია, არამედ რაღაც მიზეზის გამო ასეთი შედეგით დასრულდა.
სპონტანური აბორტი ორსულთა 10-20 პროცენტს უვითარდება, მაგრამ სინამდვილეში შემთხვევები უფრო მეტია, რადგან სპონტანური აბორტების ნაწილი ფეხმძიმობის ისეთ ადრეულ ეტაპზე ვითარდება, რომ ქალმა არც კი იცის, რომ ორსულად იყო.
- რა შეიძლება იყოს გამომწვევი მიზეზი?
ადრეული სპონტანური აბორტის მიზეზი 50 პროცენტი შემთხვევებისა ქრომოსომური დარღვევებითა და გენეტიკური პათოლოგიებით არის გამოწვეული.
ორსულობის განმეორებითი დანაკარგების მიზეზი უმეტესად გახლავთ ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი და თრომბოფილია.
თრომბოფილია არის სისხლის შედედების მომატებული უნარი, ანუ მიდრეკილება თრომბის წარმოქმნისკენ. იგი შეიძლება იყოს შეძენილი და თანდაყოლილი. შეძენილს მიეკუთვნება ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი, ხოლო გენეტიკური თრომბოფილია არის სისხლის შედედების სისტემის გენეტიკური ფაქტორების მუტაცია.
თრომბოფილიის შედეგები მრავალმხრივ აისახება ჯანმრთელობაზე, კონკრეტულად სამეანო რეპროდუქციულ პრაქტიკაში, მასთან ასოცირდება ისეთი მდგომარეობები, როგორიც არის როგორც აღვნიშნეთ, ორსულობის განმეორებითი დანაკარგები ორსულობის სხვადასხვა ვადაზე და მათ შორის პრეემბრიონალური დანაკარგები, რომელიც ვითარდება ორსულობის დადგომიდან პირველი 2 კვირის განმავლობაში, ემბრიონის პათოლოგიური ნიდაციაც [განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის ჩანერგვა საშვილოსნოს ლორწოვან გარსში] და ა.შ.
ორსულობის შეწყვეტა შეიძლება გამოიწვიოს ინფექციურმა დაავადებებმა, მათ შორის საყურადღებოა წითურა, ციტომეგალოვირუსი, ტოქსიპლაზმა, ქლამიდია, ურეაპლაზმა, მიკროპლაზმა.
მიზეზი ასევე შეიძლება გახდეს ენდოკრინული დარღვევები, საშვილოსნოს ორგანული დაზიანება (პოლიპი ან სუბმუკოზური კვანძი), საშვილოსნოს თანდაყოლილი დეფექტები.
- როგორ ვლინდება სპონტანური აბორტი?
სპონტანურ აბორტისთვის დამახასიათებელია ტკივილი მუცლის ქვედა ნაწილში და სისხლოვანი ჩამონაშალი. პროცესის პროგრესირების პარალელურად იმატებს ტკივილის ინტენსივობა და ჩამონაშლის რაოდენობა.
ამ სიმპტომების შემჩნევისას ორსულმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს ექიმს. ორსულობის შენარჩუნება შესაძლებელია.
MayoClinic:ორსულობის პირველ ტრიმესტრში ე.წ. სფოთინგის ან სისხლდენის უმეტეს შემთხვევებში ორსულობა გრძელდება წარმატებით.
აღსანიშნავია, რომ ექოსკოპიური კვლევით შესაძლებელია ზოგიერთი ისეთი ნიშნის გამოვლენა, რომელიც პრობლემურ მდგომარეობაზე მიუთითებს. მაგალითად სანაყოფე პარკის უსწორმასწორო კიდეები, თხელი ენდომეტრიუმი, ყვითრის პარკისა და სანაყოფე პარკის ზომების დარღვევაა.
- ამ შემთხვევიდან რა ხნის შემდეგ არის უსაფრთხო ისევ დაორსულება?
დაახლოებით 6 თვის შემდეგ. ეს დრო საჭიროა პრობლემების ლიკვიდაციისთვის.
მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაცია: სპონტანური აბორტის ან ხელოვნური აბორტის შემდეგ რეკომენდებული მინიმალური ინტერვალი მომდევნო ორსულობამდე არის მინიმუმ ექვსი თვე, რათა შემცირდეს არასასურველი შედეგების რისკი.
ჯანმოს ანგარიშშივე ვკითხულობთ, რომ ეს რეკომენდაცია ეფუძნება ლათინო-ამერიკულ კვლევის შედეგებს და მონაცემების უმეტესი ნაწილი მოდიოდა ორი ქვეყნიდან (არგენტინა და ურუგვაი). „ამრიგად, შედეგები არ შეიძლება იყოს განზოგადებული სხვა რეგიონებში, რომლებსაც აქვთ განსხვავებული სამართლებრივი და მომსახურების კონტექსტი და პირობები. ამ დასკვნების გასარკვევად რეკომენდებულია დამატებითი კვლევები“.
BBC წერს ნორვეგიაში ჩატარებულმა კვლევაზე, რომელშიც გაანალიზებულია რვა წლის მონაცემები (2008 – 2016) და რომელმაც არ აღმოაჩინა მნიშვნელოვანი განსხვავებები შედეგებში, როდესაც ახალი ორსულობა მოხდა სპონტანური აბორტიდან ექვს თვეზე ადრე.
ნორვეგიული კვლევის ავტორები ამბობენ, რომ ასეთ დროს 6-თვიანი შუალედი შესაძლოა იყოს ზედმეტად გრძელი ვადა, განსაკუთრებით, როდესაც მას სამედიცინო მტკიცებულებები არ ამყარებს და სიზუსტისთვის საჭიროა ამ საკითხზე კვლევების გაგრძელება.
შემთხვევათა უმრავლესობაში გამოკვლევა და მკურნალობა შესაძლებელია, მაგრამ 20-დან 30 პროცენტამდე შემთხვევებისა, ვერ ხდება მიზეზის დადგენა.
თუმცა აქვე აღვნიშნავ, რომ პრაქტიკაში გვქონია შემთხვევები, წყვილს არ დაუცავს მითითებული ვადა, სპონტანური აბორტიდან მეორე თვეს დაორსულებულა ქალი და სავსებით ჯანმრთელი ნაყოფი გაუჩენია.
- რა შეიძლება გავაკეთოთ სპონტანური აბორტის პრევენციისთვის?
ორსულობის შეწყვეტა განაჩენი არ არის, მთავარია ორსულობისთვის მოემზადოს ქალიც და კაციც. გამოიკვლიონ მიზეზი შეწყვეტილი ორსულობის, ჩატარდეს სათანადო მკურნალობა და ამის შემდეგ დაიგეგმოს მომდევნო ორსულობა.
MayoClinic: განმეორებითი სპონტანური აბორტი იშვიათია. ქალების უმეტესობასთან, სპონტანური აბორტის შემდეგ, დგება ჯანმრთელი ორსულობა. ქალების მცირე რაოდენობასთან – 1 პროცენტთან ხდება განმეორებითი მუცლის მოშლა.
- ბავშვის გაჩენიდან [საკეისრო კვეთა და მშობიარობა] რამდენი ხნის განმავლობაში არ არის რეკომენდებული ორსულობის ხელახლა დაგეგმვა?
მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციით, მშობიარობებს შორის საუკეთესო შუალედი 2 წელიწადია. ეს ინტერვალი ხელს უწყობს ორსულობისა და მშობიარობის შემდეგ ქალის ბიოლოგიური ძალების აღდგენას, ბავშვის ძუძუთი კვების სრულფასოვნად განხორციელებას, ბავშვზე ზრუნვისთვის მეტი დროის გამოყოფას და მომავალი ბავშვის ჯანმრთელობას.
თუმცა, არც თუ იშვიათია შემთხვევები, როცა ეს დადგენილი ვადა ირღვევა და ქალები სრულიად ნორმალურად მშობიარობენ. ამ დროს დიდი მნიშვნელობა აქვს [წინა საკეისრო კვეთის] ნაკერის მდგომარეობას, ორსულობის მიმდინარეობას, საშვილოსნო კუნთოვანი სისტემის მდგომარეობებს და ა.შ.
ამიტომ არის აუცილებელი მივმართოთ ოჯახის დაგეგმვის ღონისძიებებს, ასე შეძლებთ ჯანმრთელი შვილების გაჩენას სასურველ დროს, შეგეძლებათ სწორად განსაზღვროთ მშობიარობებს შორის შუალედი, რომ თავიდან აიცილოთ არასასურველი ორსულობა და შემდეგ აბორტი.
