ხულოს ცენტრს რომ გაივლი, მალევე შეხვდები გადასახვევს, საიდანაც სოფელ გელაძეებში მიხვალ. უფრო სწორად ახვალ, რადგან გზა მკვეთრად დახრილ მაღლობზე ადის. თუ ბუნების სილამაზით ტკბობა გიყვარს, ამ გზის ნახევარი მაინც, სოფლის ცენტრამდე, ფეხით უნდა გაიარო. ზღაპარში მოხვდები, ისეთ ზღაპრულ სიუჟეტებს ნახავ წიგნებში ან ფილმებში რომ არის და რეალური არ გგონია.
გელაძეები – სოფელი ხულოს მუნიციპალიტეტში, დიოკნისის თემი. ზღვის დონიდან 1210 მეტრზე მდებარეობს. ხულოს ცენტრიდან დაშორებულია 8 კმ- ით
სოფელი გელაძეები – ხულო
აპრილში აქ მინდვრის ყვავილები ხარობს, ერთ მონაკვეთში ყვითელი, მეორე მონაკვეთში თეთრები, მელნისფერები, იისფერები – თითქოს საგანგებოდ ფლორისტის მიერ არის დაპროექტებული.
პერიოდულად თბილი სიო რომ დაუბერავს, ამ ყვავილებს ისე არხევს და აშრიალებს, რთულია თვალი მოსწყვიტო მათ. აყვავებული ხეებიდან კი „თოვს“. ხეების ქვეშ „ფიფქების კორიანტელს“ ჩიტების გაბმული ჭიკჭიკი ედება ფონად, უწყვეტად.
სოფელი გელაძეები
ზღაპრული სიუჟეტი ამით არ მთავრდება, გზას ხომ მეორე მხარეც აქვს. მეორე მხარეს უკვე დამუშავებული ყანებია, თითქოს „მიწა დავარცხნესო“ – სწორ ხაზებად მიჰყვება ზოლები ერთმანეთს, ცოტა ზემოთ კი გზის პირას ფერადი სახლებია, ფერადი ხის სახლები, ზოგი პატარა, ზოგი დიდი ხის მოაჯირებიანი აივნებით.
სოფელი გელაძეები- ხულო
სოფელი გელაძეები, ხულოს მუნიციპალიტეტი
სოფელი გელაძეები, ხულო
სოფელი გელაძეები – ხულო
ხულო, სოფელი გელაძეები
გზას როცა მიუყვები და თან ეზოებს და სახლებს ათვალიერებ, სილამაზით ტკბობის, პირველი აღფრთოვანების შემდეგ ხვდები, რომ ეს გზა, ეზოები ფერდობები, ისეთი სუფთაა, თითქოს ვიღაცამ საგანგებოდ გაიღვიძა დილით ძალიან ადრე, როცა ყველას ეძინა და 11 საათისთვის უკვე მთელი სოფლის გზები და ეზოები დაასუფთავა.
სოფელი გელაძეები ხულო
სოფელი გელაძეები – ხულო
საგაზაფხულო სამუშაოები, მიწის დამუშავება ძირითადად დასრულებულია, ახლა სასუქი გააქვთ – ხულო, სოფელი გელაძეები
მაგრამ როგორც ყველა ზღაპარში, აქაც არის „ცხრათავიანი დევი“, რომელსაც როგორც აქ ამბობენ, „სოფლის დაპატრონება უნდა.“ ამ „დევის“ შიშით ბევრმა უკვე ჩაალაგა ბარგი, „გამოკეტა სახლი“ და წავიდნენ, ბევრიც წასვლას აპირებს: „ახლა აქ უფრო ბევრი ვართ, ბაირამზე ამოვედით, ზამთარში სახლების უმეტესობა დაკეტილია“, – სოფელ გელაძეების ამბის ცხრათავიანი დევი მეწყერია, მოძრავი მიწა, რომელიც ყველას „გადაყლაპვით ემუქრება.“
გაზაფხულზე სოფელში დაბრუნდნენ ისინიც, ვისაც ბინა ქალაქში მთავრობამ უქირავა: „ბინა გვიქირავეს, მაგრამ რა ვქნათ, ბავშვებს რა ვაჭამოთ? – სამუშაო იქ არ გვაქვს, ან საკმარისი არ არის. კარტოფილი მაინც ხომ უნდა მოვიყვანოთ. თუ არ დათესე რას შეჭამ? – მთავრობამ ერთი კი გამოიარა, შეგვამოწმა, მაგრამ უცადე ახლა.
ველოდებით დაფინანსებას, არ შეიძლება აქ ცხოვრება. ჩახვალ მოიკითხავ, დღეს იქნება, ხვალ იქნება. ყველა ჯიბეს უყურებს, გლეხს არავინ. დეპუტატი? – ანზორ ბოლქვაძე ჯერ აქ დანახული არ მყავს, ბინების ყიდვას ვერ უთავდება“, – გვიყვება ნანული დიასამიძე და თან დაჟინებით გვთხოვს ის ადგილები გადავიღოთ, რომლებიც ბოლო დროს დაიმეწყრა.
ნანული დიასამიძე- სოფელი გელაძეები, ხულო
ნანული დიასამიძემ თავისი სახლის ქვეშ გვაჩვენა, როგორ არის მიწა გაბზარული და ორ ნაწილად გაყოფილი.
„მაინცა და მაინც მიწის ქვეშ უნდა მოვყვეთ?“ – ამ კითხვას მთავრობის გასაგონად სვამს ის, ვისაც მეწყრის გამო წასვლა უნდა, მაგრამ წასასვლელი არ აქვს.
„სახლი სიძველისგან არის დაწეულიო გეოლოგმა, ხომ ნახეთ გაბზარული მიწა ეზოში. ესეც სიძველისგან არის? – ჩვენი სახლი 50 წლისაა. უკანა მხარე საერთოდ დაწეულია, ჩავარდნილია ეროზიისგან. ეს ჩვენი ერთადერთი სახლია და დასკვნა დაგვიწერეს სახლი სიძველისგან გაფუჭდაო. გეოლოგები მოდიან და მიდიან. მაჟორიტარი საქმის კურსშია, მაგრამ რას გააკეთებს, არ ვიცით, სამი წელია დაპირებებს ვიღებთ“, – ამბობს ნოდარ დიასამიძე.
„ამ სახლში ძალიან მეშინია. ბავშვებით ვართ. 3 შვილიშვილი მყავს და 4 ობოლს ვუვლით. ამ ობლებს მაინც დაეხმაროს მთავრობა, რომ სახლი ჰქონდეთ“, – გვითხრა თალიკო დიასამიძემ. – „ძმა და რძალი ავარიით დაგვეღუპნენ და ბავშვები ჩვენთან არიან“.
„აქაურები ფიქრობენ, რომ მეწყრული პროცესები ჰესების მშენებლობამ დააჩქარა. „ისედაც თავატკენილი იყო მიწა, შემდეგ მაგ ჰესებმა ქნა, რაც ქნა. ავადმყოფს რომ კიდევ რაღაც დაემართება, ხომ იცი“. – გვიყვება ნანული.
წყალი, გზა, ტრანსპორტი, სამუშაო – ამ პრობლემებს ებრძვიან, ცდილობენ თავი გაართვან, მაგრამ იციან ისიც, რომ ცხრათავიან დევს ვერ მოერევიან: „აქ არ იცხოვრება, ადრე თუ გვიან აქედან ყველა წავა.“
სოფელი გელაძეები
სოფელში გზა რომ გაიკვლიო, პატარა ბიჭებს უნდა შეხვდე, მათგან გაიგებ სოფლის ნამდვილ ამბებს, რაზეც სხვა არავინ მოგიყვება. მათ იციან, სად უნდა მიხვიდე, რომ რაც შეიძლება მეტი გაიგო ამ სოფლის ცხოვრებაზე, იციან „ბაწრის გზებზე“, საიდანაც მოკლე და მწვანე ნაძვებში ჩამალული გზებით „მოკლეზე მოჭრი“ რამდენიმე კილომეტრს, თუმცა „ბაწრის გზებზე“ გადაადგილება არც ისე მარტივია, ვიწროა და ციცაბო, თავად არ უჭირთ, სულ სირბილით ადიან და ჩამოდიან.
ამათგან ერთი პულტიან მანქანაზე ოცნებობს, მეორეს ზღაპრების წიგნი უნდა, მესამემ არ გაგვიმხილა თავისი ოცნება – სოფელი გელაძეები
ჩვენმა მეგზურმა ბიჭებმა სოფელ გელაძეების ცხრაკლასიან სკოლამდე მიგვაცილეს. ეს სკოლაც ისეთივე „მილევადია,“ როგორც სოფელი. სკოლაში ახლა სულ 23 მოსწავლეა. სკოლა აქაც ისეთივე მკაცრად ავტონომიურია, როგორც სხვა სოფლებში, დირექტორმა სკოლაში შესვლის უფლება არ მოგცა და კართან იდგა, ვიდრე იქაურობა არ დავტოვეთ.
სოფელ გელაძეების სკოლა
ამ სკოლის წინ პატარა სტადიონი ჩვენი მეგზური ბიჭების მთავარი გასართობი ობიექტია. ზოგადად, თამაშობენ „მანქნობანას,“ „მგელობანას,“ მაგრამ ფეხბურთი ყველაზე მეტად ჰყვარებიათ: „ფეხბურთი, უუუუუ ფეხბურთი ყველაზე მაგარია.“
სკოლაში მისვლამდე მიამბეს, რომ „ბაირამის“ მოსვლა უხარიათ არა მხოლოდ იმიტომ, რომ „ბაირამს“ მოჰყვება ტკბილეული შეუზღუდავად, უფრო იმიტომ, რომ „ხალხი ამოვა“. მხოლოდ ერთმა უარყო ეს: „არ მიხარია მათი ამოსვლა, დამიწყებენ რაფერ ხარ, რაფერ ხარო.“
ხალხის, ადამიანების დეფიციტი სოფელში მართლა იგრძნობა.
სკოლასთან სოფლის მაღაზიაა. მაღაზიაში მიხეილ ანთაძე მუშაობს. ის სოფლის ტრანსპორტის გარეშე დატოვებაზე წუხს.
„სოფელში ტრანსპორტი კვირაში ერთი დღე მაინც რომ დადიოდეს, კარგი იქნება. აქედან 3 კილომეტრი უნდა გაიარო, სოფელ პაქსაძეებში რომ ჩახვიდე, იქიდან რამეს გაჰყვე. ან აქ უნდა ეხვეწო იმას, ვისაც ტრანსპორტი ჰყავს. თუ წასაღებ-მოსატანი გაქვს, ძალიან რთულია. ხან ვცდილობთ რამეს ხულოს ცენტრამდე გავყვეთ, რომ იქიდან წავიდეთ. უკან რომ დავბრუნდებით, იგივე გზა გვაქვს გამოსავლელი. ეს ძალიან რთულია. ერთი დღე მაინც რომ იყოს კარგი იქნებოდა. პაქსაძეებიდან მგზავრობა 12 ლარია“, – მიხეილ ანთაძე.
მიხეილ ანთაძე
კიდევ ერთი მთავარი პრობლემა, რაც გელაძეებში აწუხებთ, სასუქის ფასებია. მთავრობა ვაუჩერს მცირემიწიანებს არ აძლევს, არადა აქ უმრავლესობა მცირემიწიანია.
„სამალავი რამე არაა, 1000 მეტრი მიწა გვაქვს, სასუქის ყიდვა გვიჭირს. სოციალური დახმარება გვაქვს, მაგრამ სოციალურით ვერ გაიტან თავს, ბავშვები გვყავს“, – გვყვება თალიკო გელაძე.
ქვეყანაში მიმდინარე ამბებზე პოზიციის დაფიქსირებისგან თავს იკავებენ: „სოციალური გვაქვს და არ მინდა“, „ეგ ჩემი საქმე არ არის, მთავრობამ მისი საქმე იცის“, „მაგაზე არ დაწეროთ, დახმარებას მომიხსნიან.“
მხოლოდ მაღაზიის გამყიდველმა, მიხეილ ანთაძემ გვითხრა, რომ აწუხებს „ამდენი ჩხუბი ტელევიზორში.“ ხაზგასმით გვითხრა ისიც, რომ ეს ჩხუბი მეტწილად „ოპოზიციის ბრალია.“
ელფების სახლი არ გეგონოთ, ნამდვილია
შევხვდით 19 წლის ხატია გელაძეს. მან გვითხრა, რომ ძირითადად სახლშია და მისი ასაკის ადამიანებისთვის სოფელში გასართობი არაფერია, არც ინტერნეტი აქვთ: „ტელეფონის ინტერნეტით ვსარგებლობთ“. ხატიამ გვითხრა, რომ სწავლა ვერ გააგრძელა, რადგან „ამის საშუალება არ იყო.“
ჩვენი იქ ყოფნის დროს, სოფელში ბაირამის სამზადისი, სამზარეულოების ფანჯრებთან „მოხალული“ ფქვილის სურნელი იგრძნობოდა.
„ვეფერებით ბაირამს, ვემზადებით, ჰალვას ვწვავთ, მკვდრების სულისთვის ტკბილეულს სასაფლაოზე გავიტანთ. შემდეგ არის ერთმანეთთან სტუმრობა, ტკბილეულის დარიგება“, – გვიყვება მანანა დუმბაძე.
მანანა, თალიკო და ნანული
