როგორ შეიცვალა რუსული დეზინფორმაციის მეთოდები ომის დროს – შეხვედრა ბათუმში

„დეზინფორმაციის მეთოდები იცვლება ომის პირობებშიც,“ – აღნიშნა დღეს, 12 თებერვალს, „ბათუმელების“ მედიასკოლის მონაწილეებთან და ჟურნალისტებთან შეხვედრის დროს სალომე ცეცხლაძემ, „საერთაშორისო გამჭვირალობა საქართველოს“ უფროსმა მკვლევარმა, რომელიც დეზინფორმაციის გავრცელებას იკვლევს საქართველოში, ასევე იმას, თუ რას აკეთებს საქართველოს ხელისუფლება რუსული პროპაგანდის წინააღმდეგ.

სალომე ცეცხლაძემ შეხვედრაზე ომის დროს დეზინფორმაციის მეთოდების შეცვლის ერთ-ერთ მაგალითად, სოციალურ ქსელ ტელეგრამში ახალ-ახალი ჯგუფების შექმნა დაასახელა, რომელიც ოკუპირებული უკრაინული დასახლებების მაცხოვრებლებზეა გათვლილი.

„ჯგუფი იქმნება თითქოს იმ ინფორმაციის მისაწოდებლად ადგილობრივი მოსახლეობისთვის, რომ აი, როდის ჩაირთვება შუქი. იციან, რომ ეს პრობლემა იქ ყველას აინტერესებს. შემდეგ კი, აქტიურად ვრცელდება კრემლის გზავნილები სხვადასხვა ფორმით,“ – აღნიშნა სალომე ცეცხლაძემ.

„საქართველოს სახელისუფლებო უწყებები არ არიან ეფექტური რუსული დეზინფორმაციის ნარატივების წინააღმდეგ ხალხის დროული ინფორმირებისა და მათი მავნე გავლენის შემსუბუქების კუთხით…

მმართველი პარტია სოციალურ ქსელებში არაავთენტური ანგარიშების, თუ ყალბი გვერდების მეშვეობით, მიზანმიმართულად ავრცელებს დეზინფორმაციას ოპონენტების, კრიტიკული მედიისა თუ არასამთავრობო სექტორის წარმომადგენლების წინააღმდეგ,“ – აღნიშნულია ანგარიშში, რომელიც „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველომ“ მოამზადა.

საუბარია სტრატეგიული კომუნიკაციების დეპარტამენტებზე, რომლებიც რამდენიმე საჯარო უწყებაში შეიქმნა 2015 წელს, თუმცა „ბათუმელები“ არაერთხელ წერდა, რომ ეს უწყებები რუსული დეზინფორმაციის სანაცვლოდ, რეალურად საქართველოში კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ იბრძვიან.

„სახელმწიფო უწყებების საქმიანობის შესახებ ინფორმაციის ხელმიუწვდომლობისა და მისი ფრაგმენტულობიდან გამომდინარე, რთულია ერთიანი სურათის დანახვა, რა გზებით იბრძვის ხელისუფლება დეზინფორმაციის წინააღმდეგ. ხშირ შემთხვევაში მათი ქმედებები ფორმალურია, ან იმართება მმართველი პარტიის პოლიტიკური დღის წესრიგით.

ქვეყნის სტრატეგიული დოკუმენტების ნაწილი ადეკვატურად ვერ პასუხობს დეზიფორმაციის მზარდ პრობლემას. მათ შორის, არ არსებობს ჰიბრიდულ საფრთხეებთან ბრძოლის ეროვნული სტრატეგია, განსაახლებელია ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფცია,“ – აღნიშნულია „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ კვლევაში.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“, დეზინფორმაციის წინააღმდეგ ბრძოლის კუთხით, შემდეგი რეკომენდაციები აქვს:

• დეზინფორმაციასთან ბრძოლაში წამყვანი როლი სახელმწიფოს უნდა ეკავოს და გაცხადებული პოლიტიკური ნება უნდა ჰქონდეს ამ მიმართულებით.

• ხელისუფლების წარმომადგენლებმა უნდა შეწყვიტონ ანტიდასავლური და მადისკრედიტებელი განცხადებების გაკეთება სტრატეგიული პარტნიორების და არასამთავრობო სექტორის წინააღმდეგ. უნდა შეწყდეს მთავრობის მხრიდან დეზინფორმაციის გავრცელების ხელშეწყობა.

• შეიქმნას საჯაროდ ხელმისაწვდომი დოკუმენტი, რომელიც განსაზღვრავს პროპაგანდასთან ბრძოლის ერთიან და დროში გაწერილ მიზნებს, პასუხისმგებელ უწყებებს და შესაძლო აქტივობების ეფექტურობის შეფასების კრიტერიუმებს. დოკუმენტი გამოწვევების მიხედვით პერიოდულად უნდა განახლდეს.

• სახელმწიფომ უნდა შეიმუშაოს ერთიანი მესიჯი დეზინფორმაციასთან საბრძოლველად.

• სისტემატურად და პროაქტიულად უნდა ხდებოდეს საზოგადოების ინფორმირება დეზინფორმაციულ ნარატივებთან დაკავშირებით, რათა მოქალაქეები მომზადებული შეხვდნენ მას და შემცირდეს დეზინფორმაციის გავლენა. მოქალაქეებს დეტალური ინფორმაცია უნდა მიეწოდოს ვინ და რა გზებით ავრცელებს ქვეყანაში დეზინფორმაციას, მათი დაფინანსების წყაროები და ა.შ., ასევე, რას აკეთებს  ხელისუფლება პრობლემის გადასაჭრელად.

• უკრაინაში მიმდინარე ომის ფონზე ხელისუფლებამ დეზინფორმაციულ გამოწვევებს მყისიერად უნდა უპასუხოს საერთაშორისო გამოცდილების  გათვალისწინებით.

• უნდა განახლდეს და შეიქმნას დეზინფორმაციასა და ქვეყნის უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული სტრატეგიული დოკუმენტები [ჰიბრიდულ საფრთხეებთან ბრძოლის ეროვნული სტრატეგია, ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფცია] იმისთვის, რომ პახუხობდეს თანამედროვე გამოწვევებს.