ყაზახეთის მოქალაქე დიუსემბინ ჟასულანი, საბრძოლო მეტსახელით „ჯაზი“, „აზოვის“ წევრია. უკრაინის შეიარაღებულ ძალებს 2021 წელს შეუერთდა, ჯერ საარტილერიო დივიზიონში იბრძოდა, შემდეგ უკვე „აზოვში“.
თუკი რუსეთის სრულმასშტაბიანი ომი ყველასთვის 24 თებერვალს დაიწყო, მისთვის ეს 17 თებერვალს მოხდა, როდესაც რუსებმა დონეცკში განლაგებულ მის დანაყოფს ცეცხლი „გრადებიდან“ გაუხსნეს.
დიუსემბინ ჟასულანი, რომელმაც ომში გამოჩენილი სიმამაცისთვის უკრაინის სახელმწიფო ჯილდო მიიღო, თავის ისტორიას 24-ე არხს უყვება.
გზა ომისკენ
ჯერ კიდევ ყაზახეთში ვიყავი პროპაგანდის მსხვერპლი. არის გააზრებული პატრიოტიზმი და არის გულუბრყვილოც. 2011 წელს, როდესაც ხალხი ფულს იხდიდა, რომ არმიაში არ წაეყვანათ, მე პირიქით, ვიხვეწებოდი, რომ იქ მოვხვედრილიყავი. სამხედრო კომისარიატში გაოგნებულები მიყურებდნენ, რადგან კანონით მქონდა უფლება, არ მემსახურა – ოჯახში შემოსავლის ერთადერთი შემომტანი ვიყავი.
მოვახერხე და ყველაზე ელიტარულ დანაყოფში მოვხვდი – ყაზახეთის საზღვაო ქვეითთა ერთადერთ ბრიგადაში. ერთი წელი ვიმსახურე და მივხვდი, რომ „სამხედრო ფორმის“ გახდა არ მინდოდა, თუმცა ყაზახეთში სამხედრო სამსახურიც არ მომწონდა.
2015 წლიდან რამდენჯერმე მოვხვდი უკრაინაში და სულ უფრო და უფრო მიყვარდებოდა ეს ქვეყანა და გადავწყვიტე, თუ მას საფრთხე დაემუქრებოდა, მზად ვიქნებოდი, საკუთარი სიცოცხლე გამეწირა.
„ყაზახეთში ისეთი სისტემაა, მუდმივად მონობაში იქნები“
მივხვდი, რომ ყაზახეთში მომავალი ვერ მექნებოდა. საკუთარ სამშობლოში თავს უცხოდ ვგრძნობდი. ვგრძნობდი, რომ თავისუფლად სუნთქვა არ შემეძლო. იქ სადაც ვმსახურობდი, დარჩენას მთავაზობდნენ, მაგრამ ყაზახეთში ისეთი სისტემაა, რომ მთელი ცხოვრება უნდა იყო მონა, რომელსაც არანაირი თავისუფლება არ აქვს.
და თუ ამ თავისუფლებას მოინდომებ, ან უკვალოდ გაქრები, როგორც ჩვენთან ხშირად ხდება ხოლმე, ან უბრალოდ ციხეში ამოყოფ თავს.
მე ასეთი არჩევანი მქონდა – დამეწყო თავისუფლებისთვის ბრძოლა იქ და უკვალოდ გავმქრალიყავი სხვებივით ან მეცხოვრა რაღაც მეტისთვის და თავისუფლების ჰაერით მესუნთქა.
2014 წელს პირველად დავინტერესდი უკრაინით. მანამდე უბრალოდ გეოგრაფია ვიცოდი, ვიცოდი, რომ იყო რუსეთი, ბელარუსი, უკრაინა და სხვა სლავური სახელმწიფოები.
დიუსემბინ ჟასულანი/ფოტო: 24tv.ua
2015 წელს პირველად დავიწყე თავისუფლად ფიქრი
ყაზახეთში ძალიან ძლიერია რუსული მედიის გავლენა. მეც ვუყურებდი ამ მედიას და მრჩებოდა შთაბეჭდილება, რომ უკრაინაში საშინელებაა ცხოვრება, რომ აქ სისტემა კიდევ უფრო უარესია, ვიდრე ყაზახეთში და რომ აქ სასტიკი ხალხი ცხოვრობს.
მე თვითონ ისეთ რეგიონში დავიბადე და გავიზარდე, სადაც ყველა რუსულად ლაპარაკობს და მეც პრინციპულად არ ვლაპარაკობდი ყაზახურად. ასე მიიჩნეოდა და ასე იყო მიღებული, რომ თუ მშობლიურ ენაზე ლაპარაკობ, „კოლმეურნე გლეხი“ ხარ. მაშინ, პროპაგანდის გავლენით, მეც ვფიქრობდი: „ეს ხომ დაუშვებელია, რომ ადამიანებს უკრაინაში რუსულად ლაპარაკს უკრძალავენ?“
როცა მაიდანი დასრულდა, ბილეთი ვიყიდე და გადავწყვიტე, ეს ქვეყანა ჩემი თვალით მენახა. ჩამოვედი და შემიყვარდა. მივხვდი, რომ პროპაგანდის მსხვერპლი ვიყავი, რომ ძალიან სასტიკად მომარტყეს და მაშინ, 2015 წელს, ალბათ პირველად დავიწყე თავისუფლად ფიქრი.
შოვინიზმი და იმპერიალისტური სული
„სხვისი ჭირი“ ჩვენი ყველას საერთო პრობლემაა, როდესაც მთავარია შენ იყო კარგად და სულერთია, რა ხდება მეზობელ ქვეყანაში.
რუსეთი მხოლოდ აგრესორი ან ტერორისტი ქვეყანა არაა. მთელი თავისი არსებობის განმავლობაში რუსეთი შოვინიზმითა და იმპერიალისტური სულით იტანჯება. კი გადაწერეს საკუთარი ისტორია და მთელი ქვეყანაც სხვებისგან მითვისებულ მიწებზეა აშენებული: ყუბანი და ბელგოროდი – უკრაინის მიწები იყო, ასტრახანი, ომსკი, ორენბურგი – ყაზახეთის, არის კიდევ იაპონიის, საქართველოსა და კიდევ სხვათა ტერიტორიები.
ჩემი დაკვირვებით, რუსებმა კარგად იმუშავეს უკრაინაში, რათა ის „დასავლეთად“ და „აღმოსავლეთად“ დაეყოთ. ასეთივე სამუშაო გაწიეს სპეცსამსახურებმა ყაზახეთშიც. დიახ, ჩვენც მსხვერპლი ვართ, თუმცა თუ ჩვენ კვლავაც „სხვისი ჭირის“ პრინციპით გავაგრძელებთ ცხოვრებას, ეს ომი ვერაფერსაც ვერ შეცვლის.
არის ასეთი გამოთქმა „ჩემოდანი-ვაგზალი-რუსეთი“ – ყველას, ვინც „რუსულ სამყაროს“ უჭერს მხარს, მოქალაქეობა უნდა ჩამოერთვას.
ყაზახეთში ბევრი რუსია, ვისაც მართლა უყვარს ჩვენი კულტურა და თავს ყაზახად მიიჩნევს, თუმცა მათი უმრავლესობა მაინც იმპერიალისტური იდეებითაა შეპყრობილი და მიიჩნევს, რომ ეს ჩვენ ვართ სტუმრები საკუთარ სამშობლოში.
ამ არაჯანსაღ ხალხს რომ უსმინო, მიხვდები, რომ ეს მთელი სახელმწიფოს ავადმყოფობაა და ეს ავადმყოფობა რუსეთის ფარგლებს გარეთაც გავრცელებულია.
„90-დან 26 გადარჩა, მაგრამ ბრძანება შეასრულეს“
ბევრი ისეთი მომენტია, რომელიც არასოდეს დამავიწყდება.
ვოლნოვახის გარშემო პოზიციებს ვამაგრებდით, მაგრამ რუსებმა ჩვენი პოზიცია ერთი მხრიდან გაარღვიეს. მტერი შიგნით შემოვიდა და შიგნიდან დაიწყო ჩვენი განადგურება. წამებში იღუპებოდნენ მებრძოლები. უკან უნდა დაგვეხია, სხვა გზა არ იყო.
ერთადერთი დერეფანი გვქონდა და იმასაც გამუდმებით ესროდნენ. ექვსი ტყვიამფრქვევიდან გვიშენდნენ ცეცხლს. რკინიგზაზე როცა გადავირბინეთ, დავინახე, რომ იქაც მეტყვიამფრქვევე იჯდა და როგორც ტირში ესვრიან ხოლმე სამიზნეებს, ისე გვესროდა.
ჯერ კვაზირესპუბლიკების სამხედროები მოდიოდნენ, იმათ უკან კი – კადიროველები. საშინელი ბრძოლა იყო. მძიმე შეიარაღებაც არ გვქონდა.
90-დან 26 გადავრჩით, მაგრამ ბრძანება შევასრულეთ „მუშტებით ტანკების წინააღმდეგ“, ვლადიმიროვკის იქით მტერმა ვეღარ წაიწია.
ამ ბრძოლაში დავიჭერი, სამი ნამსხვრევი მომხვდა და ჰოსპიტალში მოვხვდი, თუმცა ჭრილობებზე უარესი ძლიერი ტვინის შერყევა იყო. იმ ბრძოლის გახსენებისაც კი მეშინოდა, მარჯვენა ყურიდან ორი დღე მდიოდა სისხლი და ერთი კვირა ყურებში ხმაური არ გაჩერდა.
11 დღის შემდეგ ომში დავბრუნდი.
დიუსემბინ ჟასულანი/ფოტო: 24tv.ua
„იურიდიულად დაუცველი ვარ“
ყაზახეთში ხალხი მუდმივად ხედავს რუსულ კლიპებს, როგორ მიდიან რუსულ სამხედრო ფორმაში ჩაცმული ყაზახები უკრაინაში საომრად. ისინი პუტინის ხელისუფლების პერიოდში გაიზარდნენ და ზომბირებულები არიან, თუმცა სოციალურ ქსელებში ხედავენ იმასაც, რომ არიან ყაზახები, რომლებიც უკრაინის მხარეს იბრძვიან.
ჩემი ვიდეოებიც გაჩნდა სოციალურ ქსელებში და ბევრ ყაზახს მოსწონს ისინი.
სპეცსამსახურების ყურადღებაც მივიქციე და ბოლოს ერთ-ერთი უწყების საიტზე გამოქვეყნდა ინფორმაცია, რომ საქმე აღიძრა ყაზახეთის მოქალაქეზე, რომელიც უკრაინის მხარეს იბრძვის. მედიასაშუალებებმა ჩემი ფოტოებიც გამოაქვეყნეს. თუმცა საქმე ისაა, რომ მათ საქმის აღძვრა ოფიციალურად არ შეუძლიათ მანამდე, ვიდრე პირადად იქ არ ვიქნები.
ყაზახეთში მელოდებიან და მეძებენ. არაოფიციალური ინფორმაციით, რომელიც შევიტყვე, უკრაინაში ყაზახეთის საელჩოში არ მიმესვლება, რადგან აქ არის ხალხი, ვინც ჩემს ყაზახეთში დაბრუნებას ეცდება და თუ დამაბრუნებენ, 10 წელი პატიმრობა მემუქრება.
ნამდვილად ვაპირებ უკრაინის მოქალაქეობის მოთხოვნას. ამისთვის საჭიროა, უარი ვთქვა ყაზახეთის მოქალაქეობაზე – ეს გადაწყვეტილება უკვე მიღებული მაქვს და სისხლითაც დავამტკიცე, რომ ფიცი სწორედ უკრაინას მივეცი.
თუმცა არის სამართლებრივი ნიუანსები – უკრაინის მოქალაქეობა რომ მივიღო, საერთაშორისო პასპორტი მჭირდება (ჩემი დოკუმენტები ერთ-ერთი აფეთქებისას დაიწვა). ამისთვის უნდა მივიდე ყაზახეთის საელჩოში, სადაც ვერ მივალ.
რას ნიშნავს ჩემთვის თავისუფლება?
ფილოსოფიური საკითხია. ყაზახეთის სისტემაში როდესაც ცხოვრობ, ასე ფიქრის უფლება არ გაქვს, რადგან ამ ფიქრებს მერე კითხვების დასმამდე მიჰყავხარ.
ჩემთვის თავისუფლებაა, როდესაც მე არჩევანის უფლება მაქვს.
თავისუფლება ნიშნავს – ყოველდღე მინდოდეს სიცოცხლე.
ახლა ომში ვარ და მაშინაც კი, თუ ჩემი სიცოცხლე შეწყდება, მეცოდინება, რომ ადამიანებს თავისუფლად სუნთქვა შეუძლიათ.
რადგან ეს ომი ყველა ყოფილ საბჭოთა რესპუბლიკაში შეცვლის სიტუაციას.
მთავარია – როგორმე ეს იმპერია დავანგრიოთ, რომელიც არავის აძლევს თავისუფლების შანსს, არც უკრაინელებს, არც ყაზახებს, არც ბელარუსებს.
უკრაინის გამარჯვება მთელი მსოფლიოსთვის გახდება ბრწყინვალე მაგალითი და მტკიცებულება, რომ დიდებას შეიძლება თავისუფლებისთვის ბრძოლით მიაღწიო.
მჯერა, რომ ყაზახეთის ხალხი იქნება ერთ-ერთი პირველი, ვინც რუსეთთან კავშირს გაწყვეტს.
მთავარი ფოტო: დიუსემბინ ჟასულანი/ფოტო: 24tv.ua
