სელამ გუმუში, მინე აქთაი და იუქსელ ბაიდარი თურქეთის მოქალაქეები არიან. მათ წელს გაიმარჯვეს საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს მიერ ორგანიზებულ კონკურსში – „ქართული კალიგრაფია“.
50 წლის სელამ გუმუში სტამბოლში ცხოვრობს. იგი წარმოშობით ქართველია, სოფელ უბეში [ამჟამად სოფელი ობა – თურქულად] გაიზარდა და უკვე 30 წელია ქართულად წერს.
სელამი ტრაპიზონში საქართველოს გენერალურ საკონსულოსთან არსებული ქართული ენის შემსწავლელი ონლაინკურსის მოსწავლეა.
სელამმა გაიმარჯვა ნომინაციაში „საუკეთესო კალიგრაფიული ნამუშევარი“ და, ასევე, გახდა კორნელი კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ინსტიტუტის რჩეული კონკურსანტი.
სელამი პროფესიით მექანიკური კონსტრუქტორია. ქართულ ენასთან ჩემი წარმომავლობა მაკავშირებსო – გვითხრა მან.
სელამი გუმუში
„დავიბადე ქართულ სოფელში, ქართველების ოჯახში. ქართული მესმოდა, მაგრამ ოჯახში, სამწუხაროდ, თურქულად ვლაპარაკობდით.
მიუხედავად იმისა, რომ დედა ეროვნებით ქართველია, მის სოფელში ქართული ენა დავიწყებული აქვთ. მამაჩემზე როცა გათხოვდა და სოფელში დასახლდნენ, სახლშიც თურქულად საუბრობდნენ, რადგან მამა საჯარო მოხელე იყო. ამის გამო მე ვერ ვსაუბრობდი ქართულად და სოფელში ქართულად დასმულ კითხვებზე თურქულად მიხდებოდა პასუხის გაცემა“, – გვიამბო სელამმა.
ქართული ანბანი მან უკვე კარადენიზის უნივერსიტეტში სწავლისას შეისწავლა. მანამდე კი ქართულ სიტყვებს ლათინური ასოებით წერდა.
„ჩემი სოფლის მეზობელ სოფელში მცხოვრებმა ქართველმა, „ქართული კაფეს“ მფლობელმა უღურ ზუბოღლუმ მკითხა, რატომ ვწერდი ქართულ სიტყვებს ლათინური და არა ქართული ასოებით, რისთვისაც მე მისი მადლობელი ვარ.
ამის შემდეგ ჩემი მეგობრების სახელების და საჭირო ქართული სიტყვების წერა ქართული ასოებით დავიწყე, რომელიც მანამდეც ძალიან მომწონდა.
ქართულად წერა იმდენად გამიადვილდა, რომ ვფიქრობ, ამისი მიზეზი გენეტიკური კოდია. მშობლიურ ენაზე წერა დიდ სიამოვნებას მანიჭებს.
დაახლოებით 30 წელია ვწერ ქართულად“, – ამბობს სელამი.
სელამ გუმუშის ხელნაწერი
მისი აზრით, ქართული ანბანი ცეკვას ჰგავს:
„ჩემი აზრით, ქართული ანბანის მოხაზულობა ესთეტიკური თვალსაზრისით ქართულ ცეკვებთან არის დაკავშირებული. ანბანის მრგლოვანმა მოხაზულობამ და ერთმანეთთან ჰარმონიაში ყოფნამ გამოიწვია ჩემი ინტერესი“, – ამბობს სელამი.
სელამი საქართველოში ბევრჯერაა ნამყოფი, ბათუმი და მაჭახელას ხეობის სოფლებიც მოვლილი აქვს.
26 წლის მინე აქთაი თურქეთში, დუზჯეს უნივერსიტეტში სწავლობს ქართული ენისა და ლიტერატურის მიმართულებას – პირველ კურსზეა.
მინე კორნელი კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ინსტიტუტის რჩეული კონკურსანტი გახდა ორიგინალური ნამუშევრისთვის.
იგი ქართული კალიგრაფიის კონკურსში დუზჯეს უნივერსიტეტის სახელით მონაწილეობდა. ძალიან ბედნიერი ვარ, რომ მოეწონათ ჩემი კალიგრაფიო, ამბობს მინე.
„ქართულად ვწერ, ვკითხულობ, თუმცა ისე კარგად ვერ ვლაპარაკობ. მინდა ქართული კარგად ვისწავლო, ამიტომაც ვესწრები ტრაპიზონის საკვირაო სკოლის ონლაინგაკვეთილებსაც“, – გვითხრა მინემ.
მინე აქთაი
„მე მართლა გულწრფელად მიყვარს ქართული ენა, ქართული კულტურა… მაოცებს ქართული ანბანი.
სიხარულით ვემზადები ყოველდღე ახალი გაკვეთილისთვის. ამ განწყობისთვის, ამ სიყვარულისთვის მინდა მადლობა გადავუხადო ჩემს მასწავლებლებს, დუზჯეს უნივერსიტეტის ასოცირებულ პროფესორს მაკა სალიასა და ასევე, ასოცირებულ პროფესორს, შორენა ლომაიას“, – ამბობს მინე.
მინე აქთაი ბევრჯერაა ნამყოფი საქართველოში.
ძალიან მიყვარს ქართული ენა, ყოველ ჩასვლაზე რაღაც ახალს ვიგებ და სიხარულით მავსებს იქაურობაო – ამბობს.
მინე აქთაის ხელნაწერი
იუქსელ ბაიდარი დუზჯეს უნივერსიტეტის ქართული ენისა და ლიტერატურის მიმართულების მე-4 კურსის სტუდენტია. მან გაიმარჯვა ნომინაციაში ,,ქართული ენისადმი გამოჩენილი განსაკუთრებული დამოკიდებულება“.
მან ქართული ენის შესწავლა უნივერსიტეტში 2017 წელს დაიწყო.
იუქსელ ბაიდარი
„მე ავირჩიე ეს ენა… ვსწავლობ ოთხი წელია.
როდესაც პირველად დავინახე ქართული ანბანი, ძალიან საინტერესო და ლამაზი მომეჩვენა. რამდენიმე გამოკვლევა ჩავატარე და მართლაც ქართული ანბანის ასოებს უნიკალური ესთეტიკა ჰქონდა, უფრო და უფრო დავინტერესდი… უნივერსიტეტშიც ყოველწლიურად ტარდებოდა ქართული კალიგრაფიის კონკურსი და ყოველ წელს ვიღებდი მონაწილეობას“, – გვითხრა იუქსელმა.
იუქსელ ბაიდარის ხელნაწერი
იგი ამბობს, რომ ქართულად წერის და, ზოგადად, ქართული ენის სწავლა თავიდან რთულია, მაგრამ როცა გიყვარს და სიყვარულით აკეთებ, უფრო გიმარტივდება, გიხარია და არ გრძნობ სირთულესო – ამბობს იუქსელი.
საქართველოში იუქსელი ორჯერაა ნამყოფი.
„პირველ კურსზე ქუთაისში ერთკვირიან საზაფხულო სკოლაში ვიყავი. პროგრამაში იყვნენ სხვა უნივერსიტეტის სტუდენტები – ქართული ენისა და ლიტერატურის განყოფილებიდან. მესამე კურსზე საქართველოს განათლების პროექტის ფარგლებში, კურსელებთან ერთად ვიმოგზაურე თბილისში. ეს იყო ძალიან საინტერესო და დაუვიწყარი ერთი კვირა.
ვნახეთ ისტორიული ადგილები, ეკლესია-მონასტრები, მეჩეთი, სინაგოგა… ეთნოგრაფიული მუზეუმი; ქართული სტუმართმოყვარეობა… ძალიან ბედნიერი დავბრუნდით დუზჯეში. მქონდა შესაძლებლობა დამეთვალიერებინა ბათუმი. ძალიან მომეწონა საქართველო და ქართველი ხალხი“, – ამბობს იუქსელი.
