ფოთში „ახალი ღრმაწყლოვანი მრავალფუნქციური ნავსადგურის მშენებლობის და ექსპლუატაციის“ პროექტზე საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ სკოპინგის დასკვნა გასცა. დასკვნის მიხედვით, კორპორაცია „ფოთის საზღვაო ნავსადგური“ ვალდებულია გარემოზე ზემოქმედების შეფასების [გზშ] ანგარიში მოამზადოს.
კორპორაციამ პროექტის სკოპინგის ანგარიში სამინისტროს 2020 წლის 14 მაისს წარუდგინა. ანგარიშიდან ირკვევა, რომ დაგეგმილია ფოთის პორტის ჩრდილოეთისკენ გაფართოება [სადაც კორპორაცია ფლობს 100 ჰა მიწის ფართობს] – ახალი ღრმაწყლოვანი პორტის მოწყობა, „რადგან ფოთის არსებული ნავსადგურის ტექნიკური პარამეტრებით დიდი საკონტეინერო გემების მიღება ვერ ხერხდება.“
სამინისტროს ჰქონდა გარკვეული შენიშვნები, სკოპინგის ანგარიშის მიმართ, რის გამოც პროექტის განხილვა შეაჩერა, მოგვიანებით კი განაახლა.
შენიშვნები სამინისტროს კორპორაციის მიმართ ამჯერადაც აქვს, იმის მიუხედავად, რომ სკოპინგის დასკვნა უკვე გაცემულია. სამინისტროს დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ ფოთის პორტმა ეს შენიშვნები გზშ-ს მომზადებისას უნდა გაითვალისწინოს.
რა შენიშვნები აქვს სამინისტროს:
[crosslist]
- „სკოპინგის ანგარიშის მიხედვით – მშენებლობის ეტაპზე რეზერვუარში შეგროვილ სამეურნეო ჩამდინარე წყლებს წყალკანალის მუნიციპალური სამსახური გაიტანს – აღნიშნული საჭიროებს დაზუსტებას, ვინაიდან წყალკანალის მუნიციპალური სამსახური დღეისთვის აღარ არსებობს;
- გარკვეულ თავებში მოცემული ინფორმაცია შეუსაბამოა, რაც გზშ-ის ეტაპზე საჭიროებს დაზუსტებას, მაგალითად: „…ხაზგასასმელია, რომ პროექტი არ ითვალისწინებს ფსკერდაღრმავებითი ან/და ზღვის ფსკერის ამაღლებითი სამუშაოების შესრულებას”, ხოლო სხვა ქვეთავი ეხება კაპიტალური ფსკერდაღრმავების სამუშაოებს და მოცემულია კაპიტალური ფსკერდაღრმავებითი სამუშაოებისას ამოღებული მასალის მოცულობის შესახებ ინფორმაცია;
- გზშ-ის ანგარიშში წარმოდგენილი იქნეს სსიპ წიაღის ეროვნული სააგენტოს პოზიცია ფსკერდაღრმავებითი სამუშაოებისა და ზღვიდან მასალის/სასარგებლო წიაღისეულის ამოღების შესახებ;
- ნავსადგურის კონფიგურაციის ალტერნატივებიდან შერჩეული ალტერნატივის აღწერა საჭიროებს დაზუსტებას და საპროექტო მონაცემებთან სრულ შესაბამისობაში მოყვანას;
- შერჩეული ალტერნატივის მიხედვით, პირველ ფაზაზე მოწყობილ დროებით მოლოს დემონტაჟი მოხდება ახალი პორტის შიდა აკვატორიის გაფართოების პროცესში (ფაზა II). ეს საკითხი არ არის განხილული საპროექტო ფაზების აღწერით ნაწილში და საჭიროებს დაზუსტებას;
- წარმოდგენილი სკოპინგის ანგარიში ძირითადად ეყრდნობა 2015 წელს ჩატარებულ კვლევებს და ამავე წელს მომზადებულ გზშ-ის ანგარიშს. აღნიშნულიდან გამომდინარე, გზშ-ის ანგარიში წარმოდგენილი უნდა იყოს განახლებული კვლევების საფუძველზე, შესაბამისი თარიღებისა და კვლევის განმახორციელებლების მითითებით;
- ვინაიდან საპროექტო ტერიტორია ფოთის თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის [თიზ] სიახლოვეს მდებარეობს, ხოლო საპროექტო ნავსადგურთან დამაკავშირებელი კომუნიკაციები თიზ-ის ტერიტორიაზე გაივლის, გზშ-ის ანგარიშში წარმოდგენილი უნდა იყოს თიზ-თან შესაბამისი ტექნიკური გადაწყვეტების შესახებ შეთანხმების დამადასტურებელი დოკუმენტაცია“.
[/crosslist]
ბევრ საკითხთან ერთად, ნიშანდობლივია, რომ გზშ-ის ანგარიშში უნდა აისახოს ზღვის ბიომრავალფეროვნებაზე და ჰაბიტატებზე მოსალოდნელი ზემოქმედების, ამ ზემოქმედების თავიდან აცილებისა და/ან საკომპენსაციო ღონისძიებების შესახებ ინფორმაცია.
„საპროექტო ტერიტორია მდებარეობს მდ. რიონის დელტის უშუალო სიახლოვეს და წარმოადგენს ერთადერთ სამიგრაციო დერეფანს ზუთხებისათვის, მდ. რიონიდან შავ ზღვაში მოსახვედრად. აღსანიშნავია, რომ მდ. რიონი შედის გლობალურად მნიშვნელოვან 12 მდინარეთა ნუსხაში, სადაც ზუთხისებრები ჯერ კიდევ ბუნებრივ პირობებში ქვირითობენ. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ზუთხისებრთა სატოფო მიგრაცია ჩრდილოეთი ტოტის მეშვეობით ხორციელდება, საპროექტო ტერიტორიის 1 კმ-ით დაშორება ზუთხების სატოფო ადგილებიდან, სიმღვრივის მატების დროს არ წარმოადგენს დიდ მანძილს. ასევე გასათვალისწინებელია, რომ ზუთხი მიგრაციის დროს იყენებს საზღვაო სივრცესაც, რომელიც მშენებლობის დროს ზემოქმედების ქვეშ იქნება. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე გზშ-ის ანგარიშში უნდა აისახოს ინფორმაცია ზუთხისებრებზე პროექტით გამოწვეულ შესაძლო ზემოქმედებაზე, ამ ზემოქმედების თავიდან აცილებაზე და საჭიროების შემთხვევაში საკომპენსაციო ღონისძიებებზე“, – აღნიშნულია სკოპინგის დასკვნაში.
გზშ-ში მოცემული უნდა იყოს სრულყოფილი/დეტალური შეფასება, თუ რა შესაძლო ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ობიექტის მშენებლობა-ოპერირებით გამოწვეულმა ხმაურმა და წყლის სხვა მაჩვენებელთა გაუარესებამ ზუთხისებრთა საქვირითე მიგრაციაზე, შესაბამისი პრევენციული ღონისძიებების მითითებით.
ამ თემაზე:
სამინისტრომ ფოთის ღრმაწყლოვანი პორტის პროექტის განხილვა შეაჩერა
